File:Biblioteka Miejska w Czeladzi.jpg

Polski: Biblioteka działała do 16 grudnia 1939 r., do czasu, gdy okupacyjne władze niemieckie nakazały zamknięcie biblioteki. Zbiory z zamkniętej placówki Maria Nogajowa ukryła w swoim domu i w domach zaprzyjaźnionych czytelników. Narażając własne życie wysyłała książki Polakom przebywającym na robotach w Niemczech. Zaraz po wyzwoleniu Czeladzi w styczniu 1945 r., biblioteka rozpoczęła swą działalność. Miejsce znalazła w swoim przedwojennym lokum – w domu rodzinnym państwa Kozłowskich przy Placu 11 Listopada 8. Ponieważ miasto odmówiło pomocy finansowej, biblioteką zaopiekował się Związek Samopomocy Chłopskiej, który powierzył Marii Nogajowej ponowną organizację biblioteki. Od 1 stycznia 1949 r. biblioteka przeszła pod Zarząd Miasta i w końcu stała się Miejską Biblioteką Publiczną. Przybywało książek (w 1945 r. – 300 wol., 1949 – 1272, 1950 – 2220, 1951 – 4200), rosły szeregi czytelników ( w 1945 r. – 105, 1949 – 302, 1950 – 417, 1951 – 457) i znowu konieczna była zmiana lokalu. W 1951 r. biblioteka przeniosła się do budynku przy Placu Wolności 4 (dom Państwa Domańskich – obecnie kwiaciarnia), gdzie utworzono placówkę uniwersalną obsługująca dzieci, młodzież i dorosłych. Na kolejny lokal przyszło długo czekać, chociaż rosła liczba mieszkańców ( w 1949 r. – 15.500, 1950 – 19.803, 1955 – 24.425, 1958 – 30.362), rosła liczba czytelników (w 1955 – 207, 1960 – 1958), księgozbiór (w 1960 r. – 22.000 wol.) i lokal o powierzchni 55 m 2 pękał w szwach. Dopiero w 1964 r. pozyskano dodatkowy lokal przy Placu Wolności 32 (dom Baciów), gdzie utworzono wypożyczalnię dla dorosłych, a w dawnym lokalu zorganizowano palcówkę dziecięco-młodzieżową. Sytuacja lokalowa biblioteki uległa generalnej zmianie dopiero w 1971 r., gdy w grudniu oddano do użytku nowy gmach przy ul. 1 Maja 27. Znalazły tu miejsce dyrekcja biblioteki oraz agendy udostępniania: Wypożyczalnia i czytelnia dla dzieci i młodzieży a także Wypożyczalnia dla Dorosłych i Czytelnia dla Dorosłych. Duży wkład w rozwój placówki wniosła ówczesna kierownik Wydziału Kultury - Pani Zofia Hajdas. W 2002 roku w bibliotece zorganizowano wystawę akwarel poświęconych Czeladzi, których autorem była właśnie Pani Hajdas.