File:Kyranna.JPG

From Wikimedia Commons, the free media repository
Jump to navigation Jump to search

Kyranna.JPG(314 × 526 pixels, file size: 24 KB, MIME type: image/jpeg)

Captions

Captions

Add a one-line explanation of what this file represents

Summary[edit]

Description
English: Kyranna (Prodromos Skotidas' and Demetrios Katsambas mother)
"κάλλιο νεκρή, παρά ατιμασμένη ή σφαγιασμένη ελεγε στα παιδια
Ελληνικά: Κυράννα (μητέρα του Πρόδρομου σκοτίδα και του Δημήτριου Κατσάμπα)
γεννήθηκε στης αρχες περιπου 1845 του 19ου αιώνα ήταν κορη του Πολυζόπουλου αγωνιστή του 1821. της Επανάστασης του 1821 στο Ραψομανίκι Ημαθίας πρωτοστάτησαν στην εξέγερση του Κολινδρού (1878) που κατέληξε στο ολοκαύτωμα στους 'Aγιους Πάντες, πάνω από τα Παλατίτσια, όπου όπως αναφέρει η παράδοση, εφτά γυναίκες ρίχτηκαν στο γκρεμό, στο βράχο του Γαλακτού, για να μην πέσουν στα χέρια των Τούρκων Ότι της θυσίας ακολούθησε μια φρικτή σφαγή πολλών Ελλήνων από τους Τούρκους και τα σκέρια των αλλόθρησκων που τους ακολουθούσαν. Σφαγή έγινε και μέσα στο δάσος, όπου κρύβονταν οι επαναστάτες με τις οικογένειές τους, αλλά και μέσα στα Παλατίτσια, στο προαύλιο του Κονακιού στο οποίο κατέφυγαν οι Παλατιτσιώτες και όχι μόνον αυτοί, για να προστατευθούν από τους Τούρκους.

Ζητούσαν τη μεσολάβηση του μεγαλοτσιφλικά Παπαγεωργίου, τα πατριωτικά αισθήματα του οποίου από κανέναν δεν αμφισβητήθηκαν, γιατί είχε μεγάλη επιρροή στους Τούρκους. Γόνοι του Παπαγεωργίου αυτού υπάρχουν και σήμερα στη Θεσσαλονίκη. Είναι η Αλεξάνδρα Παπαγεωργίου-Βιδάλη αξιόλογη γυναίκα με κοινωνική δράση, ο Δημήτρης Ζάννας και ο μακαρίτης πια Παύλος Ζάννας, ο ευρωβουλευτής Αντώνης Σαμαράς κ.λπ. Αυτοί που σφαγιάστηκαν ήταν Ρωμέϊκος κόσμος και από τα κοντινά χωριά, που κι αυτά είχαν ξεσηκωθεί το 1878, και κυρίως κάτοικοι των Παλατιτσίων, Μελίκης, Προδρόμου κ.λπ. Από τον πρώτο γάμο Ήταν ο μεγάλος αδερφός Πρόδρομος σκοτίδας ετεροθαλής αδερφός του Δημήτριου Κατσιάμπα.οταν οι τουρκοι σκοτωσαν τον πατερα του Η μητέρα τους Κυραάννα ξαναπαντρευτηκε τον πατερα του κατσαμπα κατα το εθιμο της περιοχης και αυτον τον σκοτωσαν οι τουρκοι οταν ο κατσαμπας ειτανε 4 η 5 ετων ήταν κορη η εγγονή του οπλαρχηγού Πολυζoπουλου της Επανάστασης του 1821. που η καταγωγή τους είναι από το Ρουμλούκι και συγκεκριμένα από τους Ποζαρίτες (Κεφαλοχώρι) Ημαθίας αντιστάθηκαν στον κατακτητή, τον ταλαιπώρησαν και έδωσαν δείγματα πατριωτισμού Ή κρισιμότητα των καιρών έκανε τις βεροιώτισσες να βρίσκονται σέ διαρκή επαγρύπνηση πολλές φορές οι Τουρκοι Βούλγαροι ρουμανοι την καταδίωξαν συνεργάστηκε με τη Δέσποινα Νοΐδου που φυλακίστηκε ένα χρόνο και θα είχε κακό τέλος, αν δεν την άμνήστευαν οι Νεότουρκοι,την Ελένη Μαντα, τη Θεονίτσα Ζαφάρα, την Ελένη Γαλίτσιου, την Κώσταινα Σιδέρη, τη Γιώργαινα Τουρώνη, τη Σωτήραινα Σακελλαρίδη, τη Δήμαινα και Γιώργαινα Κατινα, καθώς και τη Γιάνναινα Κανάκη,που είχαν κάνει τα σπίτια τους μόνιμα καταλύματα των Μακεδονομάχων.και δεν ήταν οι μοναδικές.Ή Άνθία Γούναρη δέχονταν τα όπλα,που έφερνε στην πόλη ο Αθανάσιος Παπαδήμος, και μαζί με τον γυιό της Θωμά Μούμουλο Γούναρη τα έκρυβε στο ναό των 'Αγίων Κηρύκου και Ίουλέττης, ένώ η Μαριγώ Γκαλίτσου η Γούτσιου έρραβε τα ρούχα των ανταρτών. τη φουστανέλα του Άγρα έκανε με τριακόσια λαγκιόλια.Άλλοτε πάλι έκρυβε πάνω από 450 όπλα στό σπίτι της και πολλές φορές οι Βούλγαροι την καταδίωξαν να τη σφάξουν, καθώς μετέφερε την άλληλογραφία του Σιορμανωλάκη, μα αύτή ποτέ δεν έκανε πίσω. Ο Βαγγέλης Χοστέβας με τους ενόπλους του, 500 άνδρες περίπου, τον επίσκοπο Κίτρους Νικόλαο και τον Παύλο Πατραλέξη καταφεύγουν προς τα Ρουμάνια των Παλατιών, όπως έλεγαν (εννοούσαν τα πυκνά δάση των Παλατιτσίων). Τους ακολουθούσε όμως και ένα μεγάλο πλήθος γυναικοπαίδων. Οι ένοπλοι και το αρχηγείο τους εγκαταστάθηκαν στο χωριό Σπουρλίτα, σημερινή Ελαφίνα, και τα γυναικόπαιδα στο Μοναστήρι των Αγίων Πάντων και στις σπηλιές γύρω απ' αυτό. Τα συγκεντρωθέντα γυναικόπαιδα, κατά τις εκτιμήσεις των ανθρώπων της εποχής που ασχολήθηκαν με το θέμα αυτό, υπερέβαιναν τις 2.500 ψυχές. Χιόνιζε τις μέρες εκείνες και το κρύο ήταν τσουχτερό. Το κρησφύγετό τους όμως προδόθηκε και οι Τούρκοι κινήθηκαν προς το Μοναστήρι από 3 κατευθύνσεις με μεγάλες δυνάμεις. Η μία ομάδα προερχόταν από τη Βέροια και αριθμούσε κατά το Μιλτιάδη Σεϊζάνη 2.000 ενόπλους και 300 άτακτους και αρχηγό τους τον Γιαγχία Βέπ. Θα χτυπούσε το Μοναστήρι από τη διάβαση Παλατιτσίων προς αυτό (βόρεια). Η άλλη προερχόταν από τον Κολινδρό και αριθμούσε 2.200 ενόπλους. Θα χτυπούσε το Μοναστήρι από τη διάβαση Γαλακτού (νότια). Η τρίτη ακολουθούσε δύσβατη από ανατολάς πορεία και την οδηγούσε ένας προδότης από τις Μηλιές Κολινδρού. Εν τω μεταξύ προς το Μοναστήρι κατέφυγαν και οι κάτοικοι των Παλατιτσίων και των τότε οικισμών Μπάρμπες και Κούτλες (σήμερα Βεργίνα) καθώς και οι Ελληνόβλαχοι που διαχείμαζαν σ' αυτά. Οι Παλατιτσιώτες (ντόπιοι και Ελληνόβλαχοι) οπλίστηκαν και ανέλαβαν την φύλαξη της βόρειας διέλευσης. Τη νύχτα 14/15 Μαρτίου οι γέροντες, που απέμειναν στα Παλατίτσια, είδαν τους Τούρκους, που πέρασαν ήδη τον Αλιάκμονα και πλησίασαν προς το χωριό. Ειδοποίησαν τον Παύλο Πατραλέξη που βρισκόταν στο Μοναστήρι και εκείνος με τη σειρά του έστειλε την είδηση στο επαναστατικό σώμα, που εγκαταστάθηκε στη Σπουρλίτα (Ελαφίνα). Οι επαναστάτες ξεκίνησαν αμέσως για την προστασία των γυναικοπαίδων. Στη θέση Γαλακτό συναντήθηκαν οι δύο αντίπαλοι στρατοί. Έγινε σφοδρή μάχη με μεγάλες απώλειες από τη μεριά των Τούρκων, που ήταν έτοιμοι να υποχωρήσουν Τα γυναικόπαιδα, που ήταν στην περιοχή του Μοναστηριού, έμαθαν για τις κινήσεις των Τούρκων από τη διάβαση Παλατιτσίων, και όταν τους είδαν να ανηφορίζουν προς αυτές, αλαφιασμένες κινήθηκαν προς την Ελαφίνα μέσω Γαλακτού. Έγινε εξαιτίας αυτού μεγάλη σύγχυση και οι ένοπλοι Έλληνες αναγκάστηκαν να αλλάξουν θέσεις για να προστατέψουν τα γυναικόπαιδα. Άφησαν έτσι ελεύθερη τη δίοδο που οδηγούσε στο Μοναστήρι από τη μεριά του Γαλακτού. Οι Τούρκοι μπήκαν στο Μοναστήρι και περιμάζεψαν τα έντρομα γυναικόπαιδα που απέμειναν σ' αυτό, καθώς κι εκείνα που ήταν διασκορπισμένα στις σπηλιές και τα βράχια του δάσους. Άρπαξαν όλα τα στολίδια που φορούσαν ή είχαν σαν νομίσματα και τις ξεγύμνωσαν. Λίγο αργότερα τις άφησαν να γυρίσουν πίσω στα χωριά τους. Αλλά γύρω από το τελευταίο αυτό οχυρό και άσυλο 2.500 γυναικόπαιδων γράφτηκε ο επίλογος της επαναστατικής ανταρσίας του Ολύμπου-Πιερίων η κυρα αννα ηταν κρυμμενη στο δασος με τα παιδια και ειδε της σφαγες που εκαναν οι τουρκοι Εφτά γυναίκες Ελληνόβλαχων που διαχείμαζαν στα Παλατίτσια, που οι άνδρες τους άρπαξαν τα όπλα για να φέρουν το Ρωμέϊκο, ρίχτηκαν από το βράχο του Πολυκάστρου στο βαθύ γκρεμό, για να μην πέσουν στα χέρια των Τούρκων. Τα ονόματά τους, όπως καταγράφηκαν στο μνημείο ηρώων των Παλατιτσίων που τίμησε τη μνήμη τους, είναι: 1) Κυράτσα Γκοδουβάνου, 2) Ελένη Τούλη, 3) Σάντα Τούλη, 4) Μαρία Μαρίτση, 5) Βαγγελιώ Μητριώνη, 6) Σούλα Μητριώνη, κόρη της προηγούμενης και 7) Αικατερίνη Νιώπα, σύζυγος του Μ. Νιώπα που κρατούσε το βυζανιάρικο αγοράκι της στην αγκαλιά της. Είναι το παιδί που επέζησε της θυσίας εκείνης και ζούσε μέχρι πρότινος στη Βέροια, στην οποία υπάρχουν και απόγονοί του.

Μεγάλη η θυσία που έγινε και που δυστυχώς πάει να ξεχαστεί σχεδόν απ' όλους μας.
Date early 20th century
date QS:P,+1950-00-00T00:00:00Z/7,P4241,Q40719727
Source http://entopios.gr/?p=4171
Author Unknown authorUnknown author
Permission
(Reusing this file)
OTRS

== Licensing ==Λιασκος Σπυρος

The copyright holder of this work allows anyone to use it for any purpose including unrestricted redistribution, commercial use, and modification.

Please check the source to verify that this is correct. In particular, note that publication on the Internet, like publication by any other means, does not in itself imply permission to redistribute. Files without valid permission should be tagged with {{subst:npd}}.

Usage notes:

File history

Click on a date/time to view the file as it appeared at that time.

Date/TimeThumbnailDimensionsUserComment
current21:13, 24 August 2012Thumbnail for version as of 21:13, 24 August 2012314 × 526 (24 KB)Pyraechmes (talk | contribs){{Information |Description ={{en|1=Kyranna (Prodromos Skotidas' and Demetrios Katsambas mother)}} {{el|1=Κυράννα (μητέρα του Πρόδρομου σκοτίδα και του Δημήτριου Κατσάμπα)}} |Source =http...

There are no pages that use this file.

File usage on other wikis

The following other wikis use this file: