Commons:Project scope/Samenvatting
- Eerste stappen op Commons
- Doel van Commons (korte samenvatting)
- Een account aanmaken
- Uploaden van bestanden
- Licenties
- Advies en hulpmiddelen
- Gebruik van bestanden door derden
- Deze pagina is een korte Nederlandstalige samenvatting van de richtlijn project scope policy.
Wikimedia Commons is een digitale opslagplek voor mediabestanden die door Wikipedia, andere Wikimedia projecten en anderen gebruikt worden. Het dienen bestanden te zijn die ofwel in het publiek domein vallen of onder een vrije licentie beschikbaar zijn. Commons maakt bestanden onder een vrije licentie toegankelijk voor iedereen.
Commons plaatst geen fair use content of andere niet vrij te gebruiken inhoud, zoals de meeste inhoud op het internet. Commons is niet bedoeld voor artikelen of andere niet media inhoud. De media dient ook een educatief doel te hebben.
Niet alle bestanden kunnen op Commons worden geüpload. Bestanden moeten voldoen aan de volgende criteria:
Alleen bestanden in het publiek domein of onder een vrije licentie
Het is een uitgangspunt van Commons dat er alleen inhoud geplaatst wordt die vrij kan worden gebruikt door iedereen voor elk doel. Commons accepteert daarom maar twee typen inhoud:
- Inhoud waarvan de copyright houder expliciet heeft ingestemd om iedereen het voor elk doel te laten gebruiken
- Inhoud die niet beveiligd wordt door copyright
Recent aangemaakt werk als forto's, tekeningen en video's zijn bijna altijd met copyright beschermd, ook al is dat niet aangegeven. Dit copyright geeft aan dat de houder ervan het recht heeft om aan te geven wie het mag gebruiken en hoe die het mogen gebruiken. Een van de manieren om dat aan te geven is een licentie. Die kan alleen verleend worden door de copyright houder. Het is meestal de maker van het werk. Wikimedia Commons accepteert alleen werk met copyright als de licentie toestaat dat iedereen het vrij mag gebruiken voor welk doel dan ook.
Veel gebruikte vrije licenties bevatten Creative Commons Attribution 
en Creative Commons Attribution Share-Alike 
zonder Non-Commercial 
of No-Derivatives 
beperkingen, maar er zijn ook andere geaccepteerde licenties.
Voorbeelden van licenties die niet geaccepteerd worden op Commons bevatten alle Creative Commons licenties met Non-Commercial of No-Derivatives beperkingen.
Werk dat niet door copyright is beschermd wordt benoemd als dat zit in het publieke domein. Deze werken worden hier geaccepteerd, maar men moet als uploader wel kunnen uitleggen waarom dat dan zo is. Gebruikelijke redenen zijn dat de inhoud te eenvoudig is voor een copyright, dat het copyright verlopen is of dat de copyright houder expliciet heeft vrijgegeven voor het publieke domein. Alleen het werk bereikbaar maken voor het publiek maakt niet dat het in het publieke domein zit.
Inhoud met copyright zonder een indicatie van een vrije licentie wordt niet geaccepteerd, ook als is er geen melding van een copyright. Inhoud die expliciet is aangegeven als niet-vrij, inclusief inhoud met meldingen als All Rights Reserved of fair use wordt niet geaccepteerd.
Alleen bestanden met een educatieve functie
Wikimedia Commons plaatst alleen inhoud die bruikbaar is voor een educatief doel. Daarmee bedoelen wij dat het bestand gebruikt zou moeten kunnen worden op Wikipedia, andere Wikimedia projecten of andere projecten die kennis, instructies of informatie leveren. Het bestand hoeft nog niet ergens daadwerkelijk gebruikt te worden, maar er moet een mogelijkheid zijn dat het gebruikt gaat worden.
Voorbeelden van bestanden die realistisch gezien niet bruikbaar zijn voor educatief gebruik:
- Privé afbeeldingen zoals foto's van feestjes, foto's van uzelf of vrienden, vakantiefoto's, enz. Er zijn verschillende projecten op internet waar zulke afbeeldingen wel welkom zijn, zoals . Privé afbeeldingen worden in beperkte mate per gebruiker toegestaan op gebruikerspagina's van projecten.
- Zelfgemaakte kunst, tekeningen of fancraft zonder duidelijke educatieve functie.
- Bestanden geüpload met als doel vandalisme of persoonlijke aanvallen op een andere gebruiker. Bestaande symbolen en ontwerpen die zijn of worden geassocieerd met nationalistische, religieuze of racistische doelen of organisaties zijn toegestaan, ook als ze voor bepaalde groepen beledigend over kunnen komen.
- Elke vorm van reclame of zelfpromotie.
- Bestanden die geen educatieve toevoeging vormen voor de al bestaande collectie bestanden over hetzelfde onderwerp op Commons. Dit geldt met name voor bestanden met slechte of matige kwaliteit.
Details: project scope beleid.
Alleen mediabestanden
Commons bevat alleen mediabestanden, zoals foto's, gescande afbeeldingen, diagrammen, animaties, geluidsbestanden (muziek, ingesproken bestanden) en video's.
Commons bevat GEEN computerprogramma's in welk formaat dan ook, (geen uitvoerbare bestanden en ook geen code).
Alleen bestanden met een onder vrije licentie toegestaan formaat
Op dit moment zijn de volgende formaten toegestaan:
- Afbeeldingen: SVG (vector graphics), PNG (lossless formaat), JPEG (voor foto's), GIF ("semi"-lossless formaat, maar voorkeur voor PNG), TIFF (lossless formaat, maar voorkeur voor PNG), WebP (lossy en lossless formaat, maar voorkeur voor JPG), XCF (staat layers en tekst toe).
- Audio: Ogg-container (met gebruik van FLAC, Speex, Opus of Vorbis codecs met bestandsextensie
.oga), MIDI, WAV (16-bit PCM formaat en 32-bit IEEE uncompressed formaat), FLAC (.flac), MP3 (.mp3) of Opus (.opus). - Video: WebM met gebruik van VP8/VP9 video codec met Vorbis voor het geluid of Ogg met gebruik van Theora video codec. Nieuwe software ondersteunt de bestandsextensie
.ogvvoor Theora video met/zonder Vorbis audio, RFC 3534.oggis nog bruikbaar in plaats van RFC 5334.ogxvoor Theora video met andere Ogg audio codecs - Help:Converting video. - Animatie: GIF, APNG, Geanimeerde SVG.
- Documenten met meerdere pagina's (boeken, journaals, magazines, enz.): PDF of DjVu.
- 3D structuren: STL.
Momenteel uitgeschakeld
Ook SXW, SWC, SXD en SXI (OpenOffice.org 1.x) en ODT, ODS, ODG en ODP (OpenDocument) zijn theoretisch toegestaan onder dezelfde bepalingen als Commons:Scope: PDF en DjVu formaten deze formaten zijn nu uitgeschakeld omdat we nu niet kunnen voorkomen dat mensen schadelijke of anderzin ongewenste inhoud kunnen verbergen in het OpenOffice's ZIP-gebaseerde container formaat.
Er is ook een langere lijst met niet ondersteunde bestandstypes.
Vragen
Als u vragen heeft of een bepaald bestand past binnen de project scope van Commons, stel die vraag dan op de helpdesk.