User:Nai T Nyah/sandbox
 | This is the user sandbox of Nai_T_Nyah. A user sandbox is a subpage of the user's user page. It serves as a testing spot and page development space for the user. For a sandbox of your own, create it here; you can also add |
| နာဲအိုၚ်ထောန် | |
|---|---|
 | |
| Born |
၁၉၁၃ ကွာန်ပၚ၊ ပွိုၚ်ဍုၚ်ဇြပ်ဗု၊ တွဵုရးဍုၚ်မန်၊ |
| Died |
ဂိတုဨပြဳ ၂၉ ၁၉၇၀၊ ဍုၚ်မတ်မလီု |
| Nationality | ဂကူမန် |
| Occupation | ဥက္ကဌ ဗော်ပၠတရဴဍုၚ်မန် |
| Spouse(s) | မိအေသိၚ် |
| Parent(s) | နာဲဖိုလ်၊ မိကောန်မေ |
နာဲအိုၚ်ထောန်
အဝဲပထမ[edit]
နာဲအိုၚ်ထောန်ဝွံ ပ္ဍဲသက္ကရာဇ် ၁၉၁၃ ဂိတုအံက်ဒဝ်ဗာဂှ် က္တဵုဒှ်မၞိဟ် နူကဵုမအံက် ညးဇမၞော်ကွာန် နာဲဖိုလ် မိကောန်မေ ပ္ဍဲကဵုကွာန်ပ္ၚ ပွိုၚ်ဍုၚ်ဍုၚ်ဇြပ်ဗု တွဵုရးဍုၚ်မန်ရ။ ကောဒေံညးတံ နွံမၞိဟ် လၟိဟ် (၅) တၠရ။ ညးဝွံအံၚ်လဝ်စှ်တန် သီုဂွံလဝ် ဂုဏ်တၟေၚ် နူကဵု ဂျိတ်ဇြေန်ကဝ်လုက် ဍုၚ်မတ်မလီုရ။ ညးဝွံစှ်ေဒၞါဲအိန်ထံၚ် ကုမိအေသိၚ် ဇာတိကွာန်ကၠအ်သတ် ပွိုၚ်ဍုၚ်မုဟ်ဍုၚ်ရ။ ဗွဲကြဴအပါညးစုတိအာတုဲပရေၚ်ကမၠောန်အပါညးအရာရာအို ဿီုတံဂှ် ညးဒုၚ်ကေတ်တာလျိုၚ်ဖအိုတ်ရ။ အပ္ဍဲကဵုဂကောံသၟတ်မန် နာဲဖိုဝ်ချိုဝ် မအာက္ဍိုပ်စန္ဒက်ပကောံလဝ်ဂှ် ပ္ဍဲကဵုသၞာံ(၁၉၄၆) ဂှ် ညးဂွံဒုၚ်ရုဲကေတ် နဒဒှ်ဥက္ကဌမွဲတၠရ။
ဟိုတ်မန်တံဒးၚုဟ်က္တဵု[edit]
ကၟိန်ဍုၚ်ဗၟာကလိဂွံဗၠးၜးတုဲ အတိုၚ်သၞောဝ်ကၟိန်ဍုၚ်( ၁၉၇၄) ဂှ်မ္ဂး ဂကူတၞဟ်ဟ်တံ ၜိုန်ရအခေါၚ်ပါ်တိတ်နွံကီုလေဝ် မန်၊ ရခေၚ်၊ကရေၚ် တံဂှ် ထ္ၜုတ်စွံလဝ် တွဵုရးဍုၚ်ဗီုလၟုဟ်ဟွံမွဲရ၊ တွဵုရးဍုၚ်မန်လၟုဟ်ဝွံ ပါလုပ်မံၚ်လၟိဟ် ရးတၞၚ်ဩဳ (၁)ရ။
ရံၚ်ကဵုဘုံဗီုတိ ကၟိန်ဍုၚ်ဗၟာသ္ကုတ်သၟဝ် သုဝဏ္ဏဘုံ၊ ဟံသာဝတဳ၊ မုတ္တမ တံဝွံ နကဵုမ္ဂး ရးမည ဂကူမန်တံ အုပ်ဓုပ်ပိုၚ်ပြဳကၠုၚ် ကၟိန်တိဍာ်နန်ထဝ် သၞာံဗွဲမလံလကာဖါ ဂွံဆဵုကေတ်ပ္ဍဲကဵုဝၚ် ပြာပြာကဋ်ကဋ်မာန်ရ၊ ဂကူဗၟာကလိဂွံဗၠးၜးတုဲ သွက်ဂကူမန်တံ ဆအယာံမာတ်တွဵုရးဓဝ် ပါ်ပရအ် ထ္ၜုတ်ကဵုဟွံမာန်ရ။ ရန်တၟံကဵု တွဵုရးဍုၚ်မန်ဂွံမံက်ဂတဝ်တိုန်တုဲ ဂကူမန်တံ ဒးလုပ်ကၠုၚ်ပေါဲဗတိုက် နကဵုဂၠံၚ်တရဴ ပၠန်ဂတးရ။
ဗော်ပၠတရဴမန်[edit]
၁၉၄၈ ဂိတု အဝ်ဂေတ်ဂှ် ဂကူမန်တံစဒက်ပတန် ဒပ်ပၞာန် ဗော်ပၠတရဴမန်တုဲနာဲအိုၚ်ထောန်ဂှ် နဒဒှ်ဥက္ကဌမွဲ ညးရေၚ်တၠုၚ်ကေတ်ကၠုၚ်တာလျိုၚ်ရ၊ ပွိုၚ်(၁၀) သၞာံ ဒဵုကဵုစိုပ် ၁၉၅၈ တေံရ၊ အခိၚ်ကါလဂှ် ဒပ်ပၞာန်ပၠတရဴမန် ဖျေံလဝ်ဗ္ဒပ်ပ္ဍဲကွာန်ဝါဂမိတ် ပ္ဍဲကဵုဗ္ဒပ်ဇၞော် ပွိၚ်ဍုၚ်ဇြပ်ဗုဂှ်ရ။
“ဂကောံပၠန်ဂတးကောန်ဍုၚ်အရၚ် ညးမရပ်မံၚ်လွဟ်တံဂှ် ဗလးထောံလွဟ်တုဲ လုပ်ကၠောန်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် အပ္ဍဲသၞောဝ်မ္ဂး ရးဖအိုတ်ကဵုဒုဟ်ဒဏ်ရောၚ်၊ ဒးဂွံအခေါၚ်ဒဳမောကရေ ဇြဳပေၚ်ၚ်ရောၚ်၊ကေုာံသွက်ဂွံထမံက်တွဵုရးဍုၚ်မန်ပါကီုရ။” သာ်ဝွံ နူကဵုဌာနဗလးရမျာၚ်အလဵုသဳ ဥုနုဗှ်လ လောၚ်တြးပရိုၚ်ရ။
နူကဵုအလဵုသဳတံကော်ဘိက်နၚ်တုဲ မၞိဟ်စၞးသီုၜါလ္ပာ် ကေတ်အခိၚ်ဆဵုဗဂတက်ကျာသဳကၠဳမရနူက်ကဵုၜါဝါတုဲ ဂွံတၚ်တုပ်စိုတ်ရ။ ပ္ဍဲစၟတ်တ္ၚဲ ဂျူလာဲ (၁၉) ဂှ် ဂွံတၚ်တုပ်စိုတ်တုဲ ဂျူလာဲ(၂၃)ဂှ် သ္ပပေါဲအခန်ကၞာပ္အပ်လွဟ် အပ္ဍဲခၠါတ်ကွေန် မိုၚ်ဒါ လ္တူဍုၚ်မတ်မလီုဂှ်ရ။ မၞိဟ်တိုန်စိုပ်ကဵုဇြဟတ် ဂၠိုၚ်ကဵုလ္ၚီကီုရ။ အခိၚ်ကါလဂှ် နာဲထောန်တိၚ်တိုန်မံၚ်ကောံဓရီု ပ္ဍဲဍုၚ်ၜၚ်ကံက်တုဲ ညံၚ်ဟွံဂွံဒးအလီဗၟာဂှ် ဂကောံမ န်ဍုၚ်သေံတံကဵုကၠုၚ်ကသပ်နွံရ၊ ၜိုန်ဂှ်လေဝ်ဟွံဂတာပ်တဲရ။ ညးသ္ဂောံဂတာပ်တိုန်စိုပ် ပေါဲပ္အပ်လွဟ်ဂှ်နူကဵုဍုၚ်သေံ နာဲထောန်တိၚ်စဴကၠုၚ်ဗွဲမတာပ် အခိၚ်ရ၊ ပ္အပ်လွဟ်ကဵုသၞတုဲ လုပ်ကၠောန်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်အပ္ဍဲကဵုသၞောဝ်ဂှ် နဒဒှ်ဗဟဵုကမ္မတဳမွဲတၠ နာဲယှိုဲကျေန်ဟွံဒုၚ်တဲရ။ ပါဲနူကဵုပအပ်လွဟ်ဂှ် အလာံလေဝ်ပ္အပ်ကီုညိ အလဵုသဳတံ အာတ်မိက်ကၠုၚ်တုဲ ပ္ဍဲကဵုစၟတ်တ္ၚဲ ပအပ်လွဟ်ဂှ် က္တဵုဒှ် ပရေၚ်ပယျာန်ဓဝါတ်ညိညရ၊ ၜိုန်ဂှ်လေဝ် ဟိုတ်နူဂွံလဝ်တၚ်တုပ်စိုတ်ဟွံမွဲတုဲ အလာံဟွံဒှ်အပ်ရ။
ပ္အပ်လွဟ်တုဲ နာဲအိုၚ်ထောန်စဴစိုပ်ကွာန် ပ္တူအလာံ ဗော်ပၠတရဴမန်ပ္ဍဲကွာန်ရ၊ ဒပ်ပၞာန်လ္ပာ်အလဵုသဳတံ ကၠုၚ်ဘပၠနွံရ။ တ္ၚဲခြာဟွံလအ်ဂှ် “ဗော်ပၠတရဴမန်စနူကဵုတ္ၚဲပ္အပ်လွဟ်တုဲ ပွမပံက်ရုၚ်ကီု ပ္တူအလာံကီု ကဵုလဝ်အခေါၚ်ဗွဲမဗၠးၜးရောၚ်၊” နူကဵုဌာနအလဵုသဳတံ လလောၚ်တြးကၠုၚ်ပရိုၚ်တုဲ ဇၟာပ်ရုၚ်ကမၠောန်မန် ကွာန်မန်ဂမၠိုၚ် ပ္တူကၠုၚ်အလာံမန်အိုတ်ရ။
ကၠာဟွံဂွံပ္အပ်လွဟ်ဏီ သွက်ဂွံပၠုက်ဂိုၚ်ဒေပ်လဝ်လွဟ်ခိုဟ်ဟ်တံဂမၠိုၚ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်လ္ၚဵုတံ ၜိုန်ရကဵုကသပ်ကု နာဲအိုၚ် ထောန်ကီုလေဝ် ၊မန်ပိုဲတံ ဟွံမွဲကဵုပွမယျဵုလ္ဂူတပ်တးမ္ဂး ဒက်ပတန်ဓဝ် ပတှေ်ကုသၞတံဂွံမာန်ဟွံသေၚ်၊ နာဲအိုၚ်ထောန်သ္ဂးသာ်ဝွံတုဲ မုလွဟ်လေဝ်ဟွံဂိုၚ်ဒေပ်လဝ် ပ္အပ်ထောံ ကဵုအလဵုသဳတံဖအိုတ်ရ။
နာဲအိုၚ်ထောန်ဇၞးမာဲ[edit]
ဗော်ပၠတရဴမန် ဗော်ပၠတရဴမန် ပံက်ဗော်အပ္ဍဲသၞောဝ်တုဲ ၊ ပ္ဍဲသၞာံ ၁၉၆၁ ဂိတု ဖေဖဝ်ဝါရဳ(၆) ဂှ် ဗိုလ်နေဝေန် ကၠောန်သ္ပကဵုပေါဲရုဲမာဲတုဲ ပ္ဍဲကဵုပေါဲရုဲမာဲဂှ် ပ္ဍဲပွိုၚ်ဍုၚ်ကျာ်ခမဳ နာဲအိုၚ်ထောန် ဇၞးအာမာဲတုဲ ကလိဂွံဒှ်အမါတ်ညးဍုၚ်ကွာန်မွဲတၠကီုရ။
လက်ထက်အလဵုသဳဥုနု ပ္ဍဲသၞာံ ၁၉၆၁ ဂိတုဨဗြဴ(၂၇) ဂှ် ယဵုဒုၚ်သ္ပသစ္စ နဒဒှ်ဝန်ဇၞော် ကေၚ်ကာကမၠောန်မန်(မွန်ရေးရာဝန်ကြီး)ရ၊ ကြဴနူဂှ် ပံၚ်တောဲကဵု ဌာနပရေၚ်ညီသၟဟ်တံတုဲ အပ္ဍဲကဵုဌာနပရေၚ်ဟံၚ်ပြာ်ကေုာံပရေၚ်ကဵုဒၞါဲဝါဲမံၚ်စံၚ်တံဂှ် ရေၚ်တၠုၚ်ကေတ်ကၠုၚ်တာလျိုၚ်ကီုရ၊အပ္ဍဲကဵုကမ္မတဳတွဵုရးဍုၚ်မန် ညံၚ်သ္ဂောံမံက်ဂတဝ်ဂှ်လေဝ် နဒဒှ် လျိုၚ်ဥက္ကဌမွဲ ညးကေတ်ကၠုၚ်တာလျိုၚ်ရ။ ဥက္ကဌနာဲလှမောၚ် ကေုာံ ဒု ဥက္ကဌ နာဲဖိုဝ်ချိုဝ် တံပါလုပ်လၟိဟ်ကီုရ။
က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်မန်ဂမၠိုၚ်ဒးဒုၚ်ရပ်[edit]
ပ္ဍဲကဵု သၞာံ ၁၉၆၂ ဂှ် ဗိုလ်နေဝေန် သီထောံအဝဵုကၟိုန်ဍုၚ်တုဲ နာဲအိုၚ်ထောန်၊ နာဲဆာန်မန်၊ နာဲသုက်နု (နာဲနလ္လာ) ၊ နာဲအံတေန်၊ နာဲဖိုလ်သိၚ်၊ နာဲၚိုဲတိၚ်၊ နာဲထောန်တိၚ်၊ နာဲတိၚ်မိုၚ်၊ နာဲတေန်အံၚ် (မဒှ်ကောန်နာဲအိုၚ်ထောန်)
မွဲဟာန်ကေုာံ က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်မန်ဗွဲမဂၠိုၚ်ဒးဒုၚ်ရပ်စုတ်ထံၚ်ဖအိုတ်ရ၊ လအ်အာပွိုၚ်(၆)သၞာံပြၚ်တုဲ ပ္ဍဲကဵု ၁၉၆၈ ဂိတုဖေဖဝ်ဝါရဳ (၂၇) ဂှ် နာဲအိုၚ်ထောန်တိတ်ဗၠးကၠုၚ်ရ၊
ကြဴနူဂှ် အပ္ဍဲကဵုဂကောံကံၚ်ဇြဳပရေၚ်တဝ်စၞေဟ် ပၞောဝ်ကဵုညးကဵုကသပ် သမ္မတကၟိန်ဍုၚ် (၃၃)တၠဂှ် နာဲအိုၚ်ထောန် နာဲဖဝ်ချဵုပါလုပ်လၟိဟ်ကီုရ။
နာဲအိုၚ်ထောန်စုတိ[edit]
ပ္ဍဲ ၁၉၇၀ ဂိတု ဨပြဳ(၂၉) အခိၚ်နူဂယး ၇ နာဍဳ ဂှ် ညးစုတိအာအပ္ဍဲသ္ၚိညး ပ္ဍဲဍုၚ်မတ်မလီုဂှ်ရ၊ အခိၚ်ညးစုတိအာဂှ် ကလိဂွံအယုက် (၅၇)သၞာံရ၊ ပ္ဍဲလက်ထက် အလဵုသဳဖသပလဂှ် လာပ်ဍာ်ဒကေဝ်လုပ်ဝၚ်ကၟိန်ဍုၚ် ကဆံၚ်ပထမ ညးကလိဂွံလဝ်တဆိပ်ကြာပတိုန်ဂုဏ်စရာဲနွံရ။
References[edit]
[Book]
- အတိတ်ဇူလိုင်ရဲ့ အရိပ်မဲကြီး
Websites[edit]
| url =https://my.wikipedia.org/wiki/နိုင်အောင်ထွန်း