File:AGAD (13) Pokwitowanie odbioru zbiórki we Francji, Pudło 660-3 s. 33.png

From Wikimedia Commons, the free media repository
Jump to navigation Jump to search

Original file(1,474 × 1,334 pixels, file size: 2.8 MB, MIME type: image/png)

Captions

Captions

Add a one-line explanation of what this file represents

Summary[edit]

Description

Pokwitowanie odbioru zbiórki pieniężnej we Francji wystawione w Krakowie przez Komisarza Rządu Narodowego Stefana Bobrowskiego 30 III 1863 r.
W nocy z 14 na 15 I 1863 r. władze carskie przeprowadziły w Warszawie brankę do wojska rosyjskiego. Większość zagrożonych zdołała jednak wcześniej opuścić miasto, udając się do Puszczy Kampinoskiej, gdzie zaczęto tworzyć oddziały zbrojne. Dowództwo nad tymi oddziałami objął Zygmunt Padlewski, dotychczasowy naczelnik miasta Warszawy. Naczelnikiem miasta został natomiast Stefan Bobrowski. Po zaproponowaniu przez Tymczasowy Rząd Narodowy stanowiska dyktatora powstania Ludwikowi Mierosławskiemu, Stefan Bobrowski zrezygnował z członkostwa w Komitecie Centralnym, zatrzymując jednak urząd naczelnika miasta, dający mu duży wpływ na sprawy powstania. Gdy stronnicy Mierosławskiego, zasiadający w Tymczasowym Rządzie Narodowym, wyjechali do Kutna na planowane z nim spotkanie, Bobrowski utworzył w Warszawie Komisję wykonawczą, rozpoczynając intensywną działalność organizacyjną. Okazał się w krótkim czasie pierwszorzędnym kierownikiem, pełnym cywilnej odwagi, inicjatywy i poświęcenia. Położył podwaliny powstańczej organizacji, która później objęła całą ludność Królestwa i zepchnęła na drugi plan policyjno-wojskową organizację rosyjską. Zorganizował policję narodową, w początkach powstania zaopatrywał oddziały w odzież, broń i żywność. Starał się zespolić organizację litewską w Wilnie z centralą warszawską. Utrzymywał stały kontakt z Komitetem ziem ruskich, powołał do życia Komitet polski w Petersburgu. Zainicjował napisanie instrukcji wojskowych dla walczących oddziałów. Mierosławski niechętnie przyjął stanowisko dyktatora powstania i dopiero 17 II 1863 r. przybył do Królestwa, gdzie stanął na czele małego oddziału. W dwu bitwach na Kujawach jego oddział doznał jednak porażek i po kilku dniach pobytu w kraju opuścił teren walki i wrócił do Paryża. Jednak na usilne naleganie stronników generała wyznaczono mu ostateczny termin ponownego objęcia dyktatury na dzień 8 marca. Tymczasem Mierosławski zwlekał z objęciem władzy, tym samym dając swoim przeciwnikom czas do działania. Wynikiem tej zwłoki było obwołanie generała Mariana Langiewicza dyktatorem. Rząd Narodowy, nie chcąc pogarszać sytuacji uznał dyktaturę Langiewicza. W tym czasie przybył z Krakowa do Warszawy komisarz pełnomocny Rządu Narodowego Wojciech Biechoński z wiadomością o intrydze, z której wynikła dyktatura Langiewicza. Wobec tego Rząd Narodowy wysłał Bobrowskiego do Krakowa z listem do Langiewicza. W liście Bobrowski przedstawił całą intrygę, jej autorów oraz głównego jej sprawcę Adama Grabowskiego. Po przybyciu do Krakowa Bobrowski dowiedział się o przejściu Langiewicza do Galicji i o jego internowaniu w Tarnowie. Na posiedzeniu, na którym miało nastąpić zdemaskowanie rzekomego komisarza pełnomocnego Rządu Narodowego Grabowskiego, Bobrowski nie podał ręki Grabowskiemu, za co ten wyzwał go na pojedynek. Z powodu zarzutów podniesionych przez Bobrowskiego przeciw honorowości Grabowskiego, został wyznaczony sąd honorowy. Bobrowski nie czekając na wynik tego sądu wrócił do Warszawy. Przedtem jednak, 21 III 1863 r., wydał odezwę do narodu z wiadomością o upadku dyktatury, wezwał naród do posłuszeństwa wobec Rządu Narodowego i do pełnej ufności w przyszłe losy powstańcze. Bobrowski, nie mając przy sobie pieczęci, podpisał odezwę pełnym imieniem i nazwiskiem jako upoważniony do tego Komisarz Nadzwyczajny Tymczasowego Rządu Narodowego. Ponadto przywrócił do życia Wydział Wojny w Krakowie z generałem Kruszewskim i szefem sztabu Władysławem Bentkowskim na czele. Na początku kwietnia, po powrocie do Warszawy, Bobrowski oddał się dalszej pracy organizacyjnej, chcąc za wszelką cenę podtrzymać ducha w walczących oddziałach. Tymczasem sąd honorowy wydał wyrok nakazujący konieczność pojedynku. Bobrowski zażądał od Rządu Narodowego urlopu, motywując go sprawami rodzinnymi i wyjechał do Wrocławia. Pojedynek odbył się w lesie łaszczyńskim 12 IV 1863 r. niedaleko Rawicza pod wsią Żylice. Bobrowski, który był krótkowidzem, miał małe szanse z doskonale strzelającym Grabowskim. Zwycięsko z pojedynku wyszedł Grabowski, trafiając Bobrowskiego w samo serce. Bobrowskiego pochowano we wsi Łaszczyn. Prezentowane pokwitowanie wystawione zostało 30 III 1863 r. w Krakowie przez Komisarza Nadzwyczajnego Tymczasowego Rządu Narodowego Stefana Bobrowskiego. Kwit ten został wystawiony na 60.000 franków. Pieniądze te zostały zebrane ze składek przyjmowanych we Francji na sprawę polską. Pełnomocnikiem Tymczasowego Rządu Narodowego we Francji był Józef Ordęga, na którego ręce składki zostały złożone. To on za pośrednictwem Ksawerego Gałęzowskiego przekazał je do Stefana Bobrowskiego. Na pokwitowaniu znajduje się pieczęć, na której widnieje napis: Komisarz Nadzwyczajny Rządu Narodowego.
Miejsce: Kraków
Opis zewnętrzny: Rkps, jęz. polski, karta papierowa o wymiarach 142x124 mm
Miejsce przechowywania: Biblioteka Polska w Paryżu, Rząd Narodowy powstania 1863-1864. Archiwum Izby Obrachunkowej w Paryżu, sygn. 660/3, s. 33

Autor komentarza: Piotr Wincenciuk
Date
Source Archiwum Główne Akt Dawnych
Author Unknown authorUnknown author

Licensing[edit]

Public domain

This work is in the public domain in its country of origin and other countries and areas where the copyright term is the author's life plus 70 years or fewer.


You must also include a United States public domain tag to indicate why this work is in the public domain in the United States. Note that a few countries have copyright terms longer than 70 years: Mexico has 100 years, Jamaica has 95 years, Colombia has 80 years, and Guatemala and Samoa have 75 years. This image may not be in the public domain in these countries, which moreover do not implement the rule of the shorter term. Honduras has a general copyright term of 75 years, but it does implement the rule of the shorter term. Copyright may extend on works created by French who died for France in World War II (more information), Russians who served in the Eastern Front of World War II (known as the Great Patriotic War in Russia) and posthumously rehabilitated victims of Soviet repressions (more information).

File history

Click on a date/time to view the file as it appeared at that time.

Date/TimeThumbnailDimensionsUserComment
current14:57, 25 October 2014Thumbnail for version as of 14:57, 25 October 20141,474 × 1,334 (2.8 MB)Happa (talk | contribs)VicuñaUploader 1.20

The following page uses this file:

Metadata