File:XXII L.O. im.Jose Marti Słodowiec 02.jpg

Polski: XXII warszawskie Liceum Ogólnokształcące im. Jose Marti przy ul. Leopolda Staffa 111. Wśród PRL-owskiej modernistycznej architektury szkół tysiąclecia zwanych szkołami typowymi, które podlegały krytyce ze względu na swoją skromność zarówno w formie jak i w funkcji są wyjątki. Na przykład w Warszawie budynek liceum im. Jose Marti autorstwa architekta Jana Zdanowicza (1961) wyróżnia się wyjątkowo pozytywnie swoją nietypową formą architektoniczną i detalami, ponieważ zapewnia użytkownikom wielkie przeszklenia i tarasy rekreacyjne na dachach nieznane w polskich szkołach, ale świadczące o inspiracji architekturą zachodnioeuropejskiego modernizmu w tym zwłaszcza stylem Bauhausu. Po 1989 szkoła uległa nieprawidłowemu remontowi, który pozbawił ją wielu detali architektonicznych i upodobnił ją do szkół typowych znanych z czasów socjalizmu i przypominających zwykłe szpitale. Niektóre brakujące, oryginalne elementy, zgodne z projektem architekta, które świadczyły o wyjątkowości i pięknie modernistycznej estetyki budynku liceum to czarno-biała kolorystyka budynku, czarne ramy okien (a nie białe jak w szpitalu), poziome pasy między oknami były przeszklone i nieprzezierne (a nie zamurowane) dzięki czemu cała fasada wyróżniała się blaskiem i lekkością szkła a nie muru, tarasy rekreacyjne na dachach płaskich były otwarte, wyposażone w ażurowe barierki i wyróżniały się formą oraz funkcją, ponieważ były zupełnie niespotykane (aktualnie tylko jeden taras z ośmiu jest czynny), podmurówka budynku była wykonana ze szkła przeziernego a nie zamurowana co nadawało szkole wyjątkowej lekkości (aktualnie jest prawie całkowicie zamurowana ale konstrukcja pozwala na jej przeszklenie), sala gimnastyczna była całkowicie przeszklona (aktualnie jest zamurowana co ją szpeci), para drzwi z sali gimnastycznej na boisko była całkowicie przeszklona i miała cienkie, czarne ramy co świadczyło o ich lekkości (aktualnie drzwi są nieestetyczne, ciężkie i białe jak drzwi do toalety). Fasada budynku nie była otynkowana, ale pokryta estetyczną białą cegłą cementową aby uniknąć typowej szarości betonu szkół powszechnych. Ponadto ramy wszystkich okien w budynku liceum były cienkie a nie grube, co świadczyło o ich estetyce, lekkości, nowoczesności i pozwalało na dotarcie dużej ilości naturalnego światła do wnętrz co zapewniało komfort nauki. Sama forma architektoniczna bryły budynku wyróżnia go pozytywnie spośród miernej architektury szkół polskich czasów socjalizmu poprzez bogate rozrzeźbienie brył co przypomina nietypowe bryły geometryczne takie jak kostka Rubika albo budynki Bauhausu w Dessau i dzięki temu nie szpeci otoczenia jak typowa szkoła tysiąclecia^[1].