Dutch subtitles for clip: File:How is our sick planet making us sick.webm

1
00:00:00,469 --> 00:00:03,397
Het zal je niet verbazen...

2
00:00:03,492 --> 00:00:07,188
dat onze planeet er erg slecht aan toe is.

3
00:00:07,754 --> 00:00:12,758
Ik ga je vertellen hoe dat ook
onze gezondheid beïnvloedt.

4
00:00:12,783 --> 00:00:15,847
Hoe maakt onze
zieke planeet ons ziek?

5
00:00:20,785 --> 00:00:23,473
Dit is de Universiteit van Nederland

6
00:00:23,944 --> 00:00:27,858
Veel van ons nemen de
natuur aan als vanzelfsprekend.

7
00:00:28,007 --> 00:00:30,054
We zien bloemen in bloei...

8
00:00:30,783 --> 00:00:33,400
en we denken er
geen twee keer over na.

9
00:00:33,604 --> 00:00:36,393
Maar voor elke bloem die bloeit...

10
00:00:36,418 --> 00:00:39,112
en elke vrucht die we eten...

11
00:00:39,137 --> 00:00:42,965
zijn bestuivers, bijen dus, aan het werk.

12
00:00:43,401 --> 00:00:45,638
We nemen de regen
als vanzelfsprekend aan.

13
00:00:45,682 --> 00:00:50,456
Maar die regen maakt onze tuinen
en boerderijland weelderig en groen.

14
00:00:51,142 --> 00:00:54,579
Al deze bloemen, vruchten en regen...

15
00:00:54,977 --> 00:00:57,782
stellen ons in staat gezond te leven...

16
00:00:57,807 --> 00:01:01,373
dragen bij aan onze welvaart en welzijn...

17
00:01:01,398 --> 00:01:05,337
en inspireren onze kunst en wetenschappen.

18
00:01:05,361 --> 00:01:07,717
De natuur is dus waardevol.

19
00:01:08,761 --> 00:01:14,339
De vraag is, moeten we wel een
economisch prijskaartje aan natuur hangen?

20
00:01:14,364 --> 00:01:16,951
Wat is de waarde van natuur?

21
00:01:18,146 --> 00:01:22,740
Wetenschappers hebben
gezien dat als je kijkt naar natuur...

22
00:01:22,765 --> 00:01:26,153
en er een waarde aan
geeft voor het jaar 2007...

23
00:01:26,262 --> 00:01:32,096
dan is die waarde 125 biljoen 
Amerikaanse dollar.

24
00:01:32,121 --> 00:01:34,205
In het jaar 2007.

25
00:01:34,593 --> 00:01:38,173
Het was toen ruim twee keer de waarde...

26
00:01:38,198 --> 00:01:41,455
van het bruto binnenlands
product van alle landen ter wereld.

27
00:01:41,819 --> 00:01:45,491
Dus terwijl we afhankelijk
zijn van de natuur...

28
00:01:45,516 --> 00:01:48,273
zijn we de natuur ook
aan het vernietigen.

29
00:01:48,683 --> 00:01:55,745
Dit is triest want de zieke
planeet maakt ons ziek.

30
00:01:56,331 --> 00:02:00,448
Ik zal uitleggen hoe ziek onze planeet is.

31
00:02:00,857 --> 00:02:05,365
Onze planeet is een
onderling verbonden systeem.

32
00:02:05,618 --> 00:02:09,969
Land, water en oceanen zijn
allemaal met elkaar verbonden.

33
00:02:10,178 --> 00:02:12,926
Het is makkelijker om
dit verhaal uit te leggen...

34
00:02:12,951 --> 00:02:19,991
aan de hand van atmosfeer,
biodiversiteit, oceanen, land en water.

35
00:02:20,629 --> 00:02:25,423
Als het om de atmosfeer gaat is
klimaatverandering het grootste probleem.

36
00:02:26,358 --> 00:02:31,077
De gemiddelde wereldwijde
temperatuur is nu al...

37
00:02:31,102 --> 00:02:34,821
één graad Celsius gestegen...

38
00:02:34,846 --> 00:02:38,432
vergeleken met pre-industriële tijden.

39
00:02:38,645 --> 00:02:42,458
Dit betekent dat de gletsjers smelten...

40
00:02:42,683 --> 00:02:48,581
het zeeniveau stijgt, de hydrologische
patronen van regenval veranderen.

41
00:02:49,225 --> 00:02:53,897
En we worden blootgesteld aan
extreme weersomstandigheden.

42
00:02:55,217 --> 00:02:59,125
Er zijn nog twee andere
problemen voor de atmosfeer.

43
00:02:59,150 --> 00:03:00,785
Stedelijke luchtverontreiniging...

44
00:03:00,809 --> 00:03:03,385
en vervuiling door
huishoudens op het platteland.

45
00:03:03,789 --> 00:03:07,108
Steden wereldwijd worden verstikt...

46
00:03:07,134 --> 00:03:11,232
vanwege de
milieuverontreiniging in die steden.

47
00:03:11,713 --> 00:03:16,834
Tegelijkertijd gebruiken huishoudens
op het platteland in ontwikkelingslanden...

48
00:03:16,859 --> 00:03:21,520
vaak traditionele manieren
om hun voedsel te bereiden.

49
00:03:21,559 --> 00:03:27,926
Zo stellen zij zichzelf
bloot aan luchtvervuiling.

50
00:03:29,104 --> 00:03:31,284
Als je het over biodiversiteit hebt...

51
00:03:31,309 --> 00:03:36,746
bevinden we ons midden
in de zesde massa-extinctie.

52
00:03:37,036 --> 00:03:40,458
Allerlei soorten zijn aan het uitsterven.

53
00:03:40,954 --> 00:03:44,368
We overbevissen onze oceanen.

54
00:03:44,534 --> 00:03:46,933
Onze bijen worden bedreigd.

55
00:03:47,121 --> 00:03:51,160
Allerlei grote diersoorten
worden weggevaagd.

56
00:03:51,889 --> 00:03:53,873
En dat niet alleen.

57
00:03:54,716 --> 00:04:00,146
Omdat ook de oceanen beïnvloed
worden door klimaatverandering...

58
00:04:00,171 --> 00:04:05,924
worden de broedplaatsen
voor vissen aangetast.

59
00:04:05,950 --> 00:04:08,933
We zijn dus niet alleen
aan het overbevissen...

60
00:04:09,050 --> 00:04:14,448
maar ook klimaatverandering zal
impact hebben op de vispopulaties.

61
00:04:14,591 --> 00:04:18,732
Daarnaast zijn de oceanen
in een plasticsoep veranderd.

62
00:04:18,757 --> 00:04:23,447
Want al ons plastic komt
uiteindelijk terecht in de oceanen.

63
00:04:24,073 --> 00:04:29,268
Ook land wordt steeds meer gedegradeerd.

64
00:04:30,249 --> 00:04:36,562
We ontbossen land om er planten
op te laten groeien voor biobrandstof...

65
00:04:36,587 --> 00:04:39,203
of voor de vleesindustrie...

66
00:04:39,228 --> 00:04:44,410
of voor exotische planten die
we uit verre oorden willen kopen.

67
00:04:44,596 --> 00:04:48,573
We halen dus meer uit de grond...

68
00:04:48,598 --> 00:04:50,682
dan dat we teruggeven.

69
00:04:50,707 --> 00:04:54,490
En dat leidt tot landdegradatie.

70
00:04:55,215 --> 00:04:56,955
En als je naar water kijkt...

71
00:04:56,980 --> 00:05:02,145
we halen er schoon water uit en
gooien vervuild water weer terug.

72
00:05:02,170 --> 00:05:05,437
We halen sneller water uit de grond...

73
00:05:05,462 --> 00:05:08,700
dan het door regenwater
weer aangevuld kan worden.

74
00:05:08,726 --> 00:05:12,693
Het gevolg is vaak dat land inzakt.

75
00:05:13,197 --> 00:05:17,681
Klimaatverandering en biodiversiteit...

76
00:05:17,706 --> 00:05:22,954
zijn twee punten waarop we de
grenzen van de planeet overschrijden.

77
00:05:23,340 --> 00:05:28,183
Dit maakt onze planeet ziek
en dat heeft invloed op ons.

78
00:05:28,208 --> 00:05:34,549
Wat klimaatverandering betreft, neem het
voorbeeld van extreme weersomstandigheden.

79
00:05:34,712 --> 00:05:38,933
Tussen 2005 en 2015...

80
00:05:38,959 --> 00:05:43,975
overleden zeven miljoen mensen als
gevolg van extreme weersomstandigheden...

81
00:05:44,014 --> 00:05:49,671
en 1,7 miljard mensen werden
getroffen door deze gebeurtenissen.

82
00:05:50,302 --> 00:05:52,240
Dan luchtvervuiling.

83
00:05:52,265 --> 00:05:55,928
Stedelijke luchtvervuiling en
huishoudelijke luchtvervuiling...

84
00:05:55,953 --> 00:06:00,347
kosten per jaar aan ongeveer
7 miljoen mensen het leven.

85
00:06:00,373 --> 00:06:05,818
Jaarlijks sterven 1,4 miljoen
mensen door watervervuiling.

86
00:06:05,843 --> 00:06:13,048
Landdegradatie raakt 3,2 miljard
mensen in hun leven en levensonderhoud.

87
00:06:13,073 --> 00:06:18,565
Dus hoe lossen we het probleem
van een zieke planeet op?

88
00:06:19,400 --> 00:06:24,166
Hiervoor moeten we de directe...

89
00:06:24,190 --> 00:06:27,814
en de indirecte oorzaken
van de zieke planeet begrijpen.

90
00:06:28,282 --> 00:06:31,695
Ik identificeer drie directe oorzaken.

91
00:06:31,725 --> 00:06:34,272
De eerste is het energiesysteem.

92
00:06:34,561 --> 00:06:37,483
Veel mensen gebruiken
fossiele brandstoffen...

93
00:06:37,508 --> 00:06:41,532
in onze huizen en auto's.

94
00:06:41,743 --> 00:06:45,820
Dit leidt tot de uitstoot
van broeikasgassen...

95
00:06:45,846 --> 00:06:49,795
die zorgen voor het probleem
van klimaatverandering.

96
00:06:50,084 --> 00:06:52,967
Ten tweede het voedselsysteem.

97
00:06:52,992 --> 00:06:56,490
Veel van ons eten
graag vlees en vis...

98
00:06:56,515 --> 00:07:00,250
en exotische producten
uit alle delen van de wereld.

99
00:07:00,758 --> 00:07:06,671
Bovendien gooien we een
derde van ons voedsel weg.

100
00:07:06,850 --> 00:07:12,123
Dit heeft een enorme impact
op het planetair systeem.

101
00:07:12,298 --> 00:07:16,373
De derde oorzaak is het gebruik
en de verwijdering van hulpbronnen.

102
00:07:16,566 --> 00:07:20,113
De meeste mensen kopen
graag allerlei nieuwe producten...

103
00:07:20,138 --> 00:07:24,787
en elk product betekent dat je
middelen uit de natuur haalt...

104
00:07:24,813 --> 00:07:27,116
en afval in de natuur dumpt.

105
00:07:28,103 --> 00:07:31,438
Deze drie directe oorzaken zijn ingebed...

106
00:07:31,463 --> 00:07:36,791
in vier grotere indirecte
structurele oorzaken.

107
00:07:36,996 --> 00:07:39,215
Ten eerste, bevolking.

108
00:07:39,240 --> 00:07:45,108
We verwachten dat de wereldbevolking
tot tien miljard mensen gaat groeien.

109
00:07:45,865 --> 00:07:51,408
Met elke persoon neemt
de druk op de planeet toe.

110
00:07:51,433 --> 00:07:53,890
Een tweede indirecte oorzaak...

111
00:07:53,915 --> 00:07:59,028
is onze focus op het bruto
binnenlands product of landelijk inkomen.

112
00:07:59,052 --> 00:08:04,346
Elke maatschappij wil meer
produceren, verkopen, consumeren.

113
00:08:04,371 --> 00:08:08,234
En hoe meer we willen produceren,
verkopen en consumeren...

114
00:08:08,260 --> 00:08:10,762
hoe meer middelen we
nodig hebben uit de natuur...

115
00:08:10,786 --> 00:08:13,572
en hoe meer we
dumpen in de natuur.

116
00:08:14,006 --> 00:08:16,450
De derde oorzaak is technologie.

117
00:08:16,476 --> 00:08:22,107
Technologie is absoluut essentieel
om het leven aangenamer te maken.

118
00:08:22,132 --> 00:08:27,365
Maar het draagt tegelijkertijd bij
aan de vernietiging van de natuur.

119
00:08:27,617 --> 00:08:28,906
Een voorbeeld.

120
00:08:28,931 --> 00:08:31,763
Technologie helpt ongedierte te bestrijden.

121
00:08:31,788 --> 00:08:34,995
Dat is van groot belang
als je voedsel wil kweken.

122
00:08:35,316 --> 00:08:38,137
Dat is belangrijk voor voedselzekerheid.

123
00:08:38,169 --> 00:08:44,699
Dit gebruik van pesticiden
doodt echter ook bijen.

124
00:08:44,909 --> 00:08:46,327
Dat niet alleen.

125
00:08:46,351 --> 00:08:49,674
Resten van gifstoffen
op onze appels...

126
00:08:49,699 --> 00:08:53,361
schaden ook onze eigen gezondheid.

127
00:08:53,829 --> 00:09:00,242
Een vierde indirecte
oorzaak is verstedelijking.

128
00:09:00,599 --> 00:09:04,982
Meer mensen verhuizen van
landelijke naar stedelijke gebieden.

129
00:09:05,007 --> 00:09:07,290
Aan de ene kant is dit goed.

130
00:09:07,314 --> 00:09:10,428
Zo wonen we in een
compact gebied, in een stad...

131
00:09:10,453 --> 00:09:18,286
met schaalvoordeel in toegang tot
openbaar vervoer en gezondheidszorg.

132
00:09:18,903 --> 00:09:23,871
Maar een stedelijke leefwijze
brengt ook ambities met zich mee.

133
00:09:23,896 --> 00:09:28,834
Daardoor willen we
meer producten kopen...

134
00:09:28,860 --> 00:09:32,107
stellen we hogere eisen
aan recreatiefaciliteiten...

135
00:09:32,132 --> 00:09:33,806
en we willen meer reizen.

136
00:09:33,832 --> 00:09:39,516
Verstedelijking heeft dus op allerlei
manieren een enorme impact op het milieu.

137
00:09:39,542 --> 00:09:42,782
We hebben dus een zieke planeet...

138
00:09:42,807 --> 00:09:45,329
met alle gevolgen voor onze gezondheid.

139
00:09:45,567 --> 00:09:48,700
Maar als je naar het
huidige beleid kijkt...

140
00:09:48,737 --> 00:09:52,819
komt het totaal niet
overeen met het doel...

141
00:09:52,844 --> 00:09:55,503
een gezonde planeet te
behalen voor gezonde mensen.

142
00:09:55,962 --> 00:10:02,181
Er zijn veel kleine
win-win-oplossingen beschikbaar.

143
00:10:02,904 --> 00:10:08,904
Maar om de planeet te beschermen
hebben we structurele verandering nodig.

144
00:10:08,929 --> 00:10:10,637
Is dat mogelijk?

145
00:10:11,663 --> 00:10:15,267
Ik zou zeggen dat als
we er allemaal voor gaan...

146
00:10:15,291 --> 00:10:17,242
kunnen we als individuen en met elkaar...

147
00:10:17,266 --> 00:10:21,039
die verandering maken die zo nodig is.

148
00:10:21,733 --> 00:10:23,928
Als we naar onszelf
als individuen kijken...

149
00:10:23,953 --> 00:10:26,824
dan kunnen we ons
consumptiepatroon veranderen.

150
00:10:27,262 --> 00:10:30,972
De meeste mensen
wereldwijd consumeren niet veel.

151
00:10:30,997 --> 00:10:33,411
Maar degenen onder
ons die welvarend zijn...

152
00:10:33,445 --> 00:10:35,689
wij kunnen een enorm verschil maken.

153
00:10:35,857 --> 00:10:38,654
Is het genoeg om de planeet te redden?

154
00:10:39,599 --> 00:10:42,835
Om de planeet te redden
moeten we veel meer doen.

155
00:10:43,179 --> 00:10:46,843
Het probleem is dat
er een bepaalde mate...

156
00:10:46,869 --> 00:10:51,304
van politieke en economische
weerstand is tegen verandering.

157
00:10:51,465 --> 00:10:56,301
Dit hangt samen met drie grote uitdagingen.

158
00:10:56,326 --> 00:10:57,575
Ten eerste.

159
00:10:58,248 --> 00:11:01,966
Als rijke producenten
en rijke consumenten...

160
00:11:01,990 --> 00:11:04,518
minder produceren en consumeren...

161
00:11:04,543 --> 00:11:08,635
kan dit impact hebben
op het nationaal inkomen.

162
00:11:08,955 --> 00:11:13,439
Veel regeringen
moedigen dit niet graag aan.

163
00:11:14,336 --> 00:11:19,754
Landelijke overheden willen
dat het landelijk inkomen stijgt.

164
00:11:19,778 --> 00:11:22,520
Uiteindelijk gaat het allemaal om geld.

165
00:11:23,118 --> 00:11:26,579
We moeten echt opnieuw bedenken...

166
00:11:26,604 --> 00:11:30,708
hoe we ons bruto nationaal
product berekenen...

167
00:11:30,733 --> 00:11:35,652
ons inkomen, en hoe onze
samenlevingen gestructureerd zijn.

168
00:11:36,083 --> 00:11:37,348
Ten tweede.

169
00:11:37,628 --> 00:11:41,604
Energie kun je niet recyclen.

170
00:11:42,113 --> 00:11:44,871
Het recyclen van voedsel is heel moeilijk.

171
00:11:44,896 --> 00:11:49,080
De meeste andere producten kunnen
slechts deels hergebruikt worden.

172
00:11:49,917 --> 00:11:51,284
Ten derde.

173
00:11:51,730 --> 00:11:55,597
Kijk naar de totale hoeveelheid van
onze hulpbronnen, bijvoorbeeld land.

174
00:11:55,622 --> 00:11:57,233
Land is beperkt.

175
00:11:57,391 --> 00:12:00,397
Neem zoet water, ook dat is beperkt.

176
00:12:00,423 --> 00:12:05,031
Veel strategische mineralen
zoals fosfor zijn ook beperkt.

177
00:12:05,556 --> 00:12:12,245
Op dit moment gebruiken we bijna anderhalf
keer zoveel als de aarde kan bieden.

178
00:12:12,833 --> 00:12:18,446
Als we onze consumptie van
hulpbronnen uit de aarde zouden verlagen...

179
00:12:18,471 --> 00:12:21,185
in lijn met de mogelijkheden...

180
00:12:21,210 --> 00:12:24,170
en binnen de draagkracht van de aarde...

181
00:12:24,195 --> 00:12:28,082
dan zouden we hulpbronnen moeten delen.

182
00:12:28,303 --> 00:12:32,301
Delen wordt nog
belangrijker in een wereld...

183
00:12:32,326 --> 00:12:36,020
waar 1 procent van de
bevolking net zoveel bezit heeft...

184
00:12:36,045 --> 00:12:38,473
als de overige 99 procent.

185
00:12:38,730 --> 00:12:44,051
We moeten regels opstellen
over hoe we de wereld delen.

186
00:12:44,194 --> 00:12:49,803
Deze drie problemen vereisen
structurele verandering.

187
00:12:50,292 --> 00:12:57,886
Maar machtige spelers accepteren
deze boodschap niet graag.

188
00:12:58,078 --> 00:13:03,788
Een van de problemen is dat de meeste
leiders in democratische samenlevingen...

189
00:13:03,813 --> 00:13:06,947
slechts vier tot vijf jaar de macht hebben.

190
00:13:06,972 --> 00:13:12,649
Ze hebben dus geen langetermijnvisie.

191
00:13:13,657 --> 00:13:18,571
De CEO's van de Fortune 500-bedrijven...

192
00:13:18,596 --> 00:13:22,896
hebben die functie meestal
maar drie tot vier jaar.

193
00:13:22,921 --> 00:13:25,925
Ook zij hebben dus
geen langetermijnvisie.

194
00:13:26,180 --> 00:13:30,593
Ngo's hebben die
langetermijnvisie misschien wel...

195
00:13:30,619 --> 00:13:34,111
maar zij hebben de middelen niet
om verandering voor elkaar te krijgen.

196
00:13:34,348 --> 00:13:39,630
Een gevolg is de opkomst
van sociale bewegingen.

197
00:13:39,655 --> 00:13:42,887
Extinction Rebellion, Fridays for Future...

198
00:13:42,913 --> 00:13:47,240
en duizenden andere
kleine sociale bewegingen...

199
00:13:47,265 --> 00:13:53,333
zetten zich wereldwijd in om
milieubeleid te veranderen.

200
00:13:53,372 --> 00:13:57,669
Ze eisen sociale en
ecologische gerechtigheid.

201
00:13:58,429 --> 00:14:02,101
Ik begon dit college met de vraag...

202
00:14:02,648 --> 00:14:06,984
Hoe maakt onze zieke planeet ons ziek?

203
00:14:08,060 --> 00:14:12,021
Denk aan de miljarden
mensen die geleden hebben...

204
00:14:12,046 --> 00:14:14,775
als gevolg van een
ongezonde planeet.

205
00:14:14,800 --> 00:14:19,194
Denk ook aan de kleine
dingen die iedereen kan doen.

206
00:14:19,220 --> 00:14:21,015
Minder vlees eten.

207
00:14:21,040 --> 00:14:23,334
Het openbaar vervoer gebruiken.

208
00:14:23,360 --> 00:14:25,422
Op de fiets stappen.

209
00:14:26,270 --> 00:14:32,100
Maar al deze kleine dingen
samen zijn misschien niet genoeg.

210
00:14:32,248 --> 00:14:35,474
We moeten dus ook
aandringen op grotere dingen.

211
00:14:35,499 --> 00:14:41,215
We moeten verandering van
het economisch systeem eisen.

212
00:14:41,490 --> 00:14:44,397
Want uiteindelijk hebben we
een gezonde planeet nodig...

213
00:14:44,422 --> 00:14:47,720
zodat iedereen een
gezond leven kan leiden.

214
00:14:47,745 --> 00:14:48,998
Dank je wel.

215
00:14:50,299 --> 00:14:53,348
Meer video's?
Abonneer je op ons kanaal.