Dutch subtitles for clip: File:Hubblecast 97.webm

1
00:00:01,129 --> 00:00:04,697
Zo lang als mensen weten dat de sterren in de hemel

2
00:00:04,697 --> 00:00:08,500
andere zonnen zijn, hebben ze zichzelf afgevraagd:

3
00:00:08,500 --> 00:00:14,500
Worden deze zonnen omcirkeld door andere planeten? Is er daar leven?

4
00:00:14,500 --> 00:00:17,306
Zijn we alleen in het Universum?

5
00:00:20,533 --> 00:00:25,500
Sinds de ontdekking van de eerste exoplaneet, pas 25 jaar geleden,

6
00:00:25,500 --> 00:00:27,600
is Hubble een van de vele instrumenten

7
00:00:27,600 --> 00:00:30,268
die antwoord op die vragen proberen te geven.

8
00:00:30,268 --> 00:00:34,919
En astronomen gebruiken hem in de jacht op leven in andere werelden.

9
00:00:45,880 --> 00:00:50,469
Hubble, exoplaneten en de jacht op leven

10
00:00:53,000 --> 00:00:58,121
25 jaar zijn verstreken sinds de eerste exoplaneet ontdekt werd

11
00:00:58,121 --> 00:01:04,251
en acht jaar sinds Hubble zijn eerste directe opname maakte van een vreemde wereld.

12
00:01:08,326 --> 00:01:13,272
Wisten we in het begin van slechts een paar, erg massieve exoplaneten,

13
00:01:13,272 --> 00:01:16,076
-meestal dicht bij hun moederster-

14
00:01:16,076 --> 00:01:19,742
tegenwoordig kennen we er meer dan 3000.

15
00:01:20,162 --> 00:01:22,309
Ze zijn er in verschillende maten

16
00:01:22,309 --> 00:01:26,223
en omcirkelen verschillende soorten sterren op verschillende afstanden.

17
00:01:27,495 --> 00:01:32,690
Maar een ding is tot nu toe niet gevonden: bewijs van leven.

18
00:01:37,495 --> 00:01:41,033
Ondanks alle vooruitgang die in recente decennia gemaakt is

19
00:01:41,033 --> 00:01:44,951
is de jacht op exoplaneten nog steeds een uitdaging.

20
00:01:45,700 --> 00:01:51,400
Ze verbergen zich in schaduwen en geven zelf geen licht af.

21
00:01:51,400 --> 00:01:54,005
Elk sterrenlicht wat ze reflecteren wordt overspoeld

22
00:01:54,005 --> 00:01:57,888
door de overweldigende glans van hun moederster.

23
00:02:03,185 --> 00:02:07,389
Dit maakt het bijzonder moeilijk om planeten die zo groot zijn als de aarde

24
00:02:07,389 --> 00:02:11,539
te vinden in de zgn. bewoonbare zone - de streek rond de ster

25
00:02:11,539 --> 00:02:15,214
waar er vloeibaar water kan zijn op de oppervlakte van een planeet.

26
00:02:18,144 --> 00:02:22,443
En water is essencieel voor al het leven dat we kennen.

27
00:02:24,363 --> 00:02:29,346
Water blijft alleen vloeibaar in een smalle temperatuursmarge.

28
00:02:29,346 --> 00:02:34,733
Als een planeet te dicht bij een ster cirkelt, verdampt het water.

29
00:02:34,733 --> 00:02:38,000
Te ver weg en het zal bevriezen.

30
00:02:38,000 --> 00:02:42,378
De smalle band tussen deze uitersten, de bewoonbare zone,

31
00:02:42,378 --> 00:02:46,573
is de meest waarschijnlijke voorbode van buitenaards leven.

32
00:02:51,090 --> 00:02:53,576
Dus als we weten waar we moeten kijken,

33
00:02:53,576 --> 00:02:58,573
hoe zullen we dan weten of er buitenaards leven is op een verre planeet?

34
00:03:02,090 --> 00:03:05,257
Geen enkele bestaande telescoop of een waarvan de bouw gepland is

35
00:03:05,257 --> 00:03:08,605
is in staat om de oppervlakte van een planeet zichtbaar te maken.

36
00:03:11,535 --> 00:03:14,908
Maar radiotelescopen blijven luisteren naar boodschappen

37
00:03:14,908 --> 00:03:21,080
van andere civilisaties, in de hoop dat ze net zo nieuwschierig zijn als wij.

38
00:03:21,080 --> 00:03:27,092
We zouden ook geluk kunnen hebben en tekenen van geavanceerde civilisaties kunnen vinden.

39
00:03:27,092 --> 00:03:33,512
Zoiets als een ringwereld, een reusachtige kunstmatige structuur, gebouwd rond een ster.

40
00:03:33,512 --> 00:03:38,051
Maar de kansen op zo'n ontdekking zijn nogal klein.

41
00:03:41,600 --> 00:03:45,947
In hun zoektocht naar leven, focussen optische- en infraroodtelescopen

42
00:03:45,947 --> 00:03:50,047
zich op de analyse van atmospheren van exoplaneten.

43
00:03:50,047 --> 00:03:52,037
Leven is in staat om de samenstelling

44
00:03:52,037 --> 00:03:55,704
van de atmospheer van een planeet op grote schaal te veranderen.

45
00:03:58,421 --> 00:04:01,600
De zuurstof in de atmospheer van de Aarde kwam miljarden jaren geleden

46
00:04:01,600 --> 00:04:05,816
vrij door microscopische organismen.

47
00:04:12,520 --> 00:04:15,959
Als een soortgelijk proces zich heeft afgespeeld in andere werelden,

48
00:04:15,959 --> 00:04:20,426
kunnen we het misschien detecteren in het spectrum van de planeet.

49
00:04:22,800 --> 00:04:25,050
Vanaf eind 2016,

50
00:04:25,050 --> 00:04:29,543
zullen Europese astronomen bijna vijfhonderd banen van Hubble gebruiken

51
00:04:29,543 --> 00:04:32,782
-wat overeenkomt met iets meer dan een maand observatietijd-

52
00:04:32,782 --> 00:04:36,800
om een gedetailleerde studie te maken van de atmospheer van honderden

53
00:04:36,800 --> 00:04:39,400
reeds bekende exoplaneten.

54
00:04:43,567 --> 00:04:46,900
Hubble heeft al eerder buitenaardse atmospheren bestudeerd,

55
00:04:46,900 --> 00:04:50,060
maar dit programma biedt een ongeevenaarde kans

56
00:04:50,060 --> 00:04:53,379
om er meer over te leren dan ooit tevoren.

57
00:04:57,100 --> 00:05:00,436
De data die we de komende maanden met Hubble vergaren

58
00:05:00,436 --> 00:05:05,129
zal een fundamentele database worden voor verdere studies.

59
00:05:05,129 --> 00:05:06,800
En met de kracht van de komende

60
00:05:06,800 --> 00:05:10,551
nieuwe generatie van ruimte- en grondtelescopen,

61
00:05:10,551 --> 00:05:13,971
zijn astronomen misschien dichter bij de ontdekking van leven

62
00:05:13,971 --> 00:05:18,705
elders in het Universum dan ooit tevoren.

63
00:05:26,459 --> 00:05:37,617
Transcriptie door ESA/Hubble. Vertaald door Suzan van Eijk