File:Katoenen hoofddoek van een kotomisi, gedragen door marktvrouwen- Stichting Nationaal Museum van Wereldculturen - TM-A-6197b.jpg
Original file (2,832 × 3,909 pixels, file size: 839 KB, MIME type: image/jpeg)
Captions
Summary
[edit]Artist |
Unknown authorUnknown author |
|||||||||||||||||||||||
Description |
Nederlands: Katoenen hoofddoek bestaande uit drie over elkaar gevouwen gesteven doeken. Volgens de oude museumdocumentatie werden zulke doeken gedragen door marktvrouwen.
Angisa's zijn gesteven katoenen bedrukte doeken.Via deze hoofddeksels gaven vrouwen in Suriname 'geheime' (echter bekend aan alle 'insiders') boodschappen aan elkaar door via verschillende manieren van vouwen, het patroon en eventueel de naam van de doek. Angisa's zijn haast altijd machinaal bedrukt, hoewel de eerste angisa's vaak wit waren met enig borduursel (van Russel-Henar, 1988:25). Zogenoemde 'lapjesmannen' vroegen bij vrouwen fragmenten van oude hoofddoeken op. Naar die fragmenten worden in Suriname of Japan ontwerpen gemaakt in verschillende kleurstellingen, waaruit de Surinaamse handelaar zijn bestelling kan doen. Angisa's vormen onderdeel van de dracht van een kotomisi. De koto is een in Suriname ontstane klederdracht waarvan vaak wordt gesteld dat hij werd bedacht door plantage-eigenaren en hun vrouwen om hun totslaafgemaakte vrouwen 'zedig' te kleden. maar in literatuur (van Russel-Henar, 2008; van Putten, 1988) wordt een bredere ontwikkeling van de koto beschreven die pas echt begint na de slavernijtijd. De dracht bestaat uit een koto (rok), jaki (jak) en angisa (hoofddoek). Aan de dracht kon men aflezen tot welke godsdienst de eigenaar en totslaafgemaakte behoorden. Hoewel vroeger dagelijkse kleding, veranderde de koto later in gelegenheidskleding. De koto en vooral de angisa spraken en spreken een geheime taal (Henar-Hewitt, 1987:35). Het doorgeven van boodschappen aan insiders door de hoofddoek op een bepaalde manier te binden is afkomstig van de Ashanti uit Ghana. Zij vormden in de periode 1730-1780 het grootste percentage van de slaven in Suriname. Niet alleen de bindwijze maar ook het patroon, de kleur en eventueel de naam van de doek zijn verwijzingen naar de stemming van de draagster en haar boodschap op dat moment. Met de hoofddoeken konden vrouwen hun gemoedstoestand aangeven. Er waren bijvoorbeeld doeken gevouwen als: pauw-tere (pauwestaart), boto-ede (boothoofd), lontoe ede (rond hoofd), deze was/is voor deftige gelegenheden en rouw. Prois ede, vouwwijze voor bruiloften (prois = vermoedelijk prooi, of naar het Europese Pruissen, verwijzend naar chique en feestelijk. Is de angisa gesteven en eenmaal gevouwen, dan wordt hij met speldjes vastgezet en zo bewaard, of soms opnieuw gevouwen (maar dat kostte geld en tijd). De doeken zijn ook altijd gesteven (met gomma, cassavestijfsel, of kaarsvet, tegenwoordig ook moderne stijfselsoorten). Creoolse vrouwen gaan veelal gekleed in mondiale kleding, maar angisa's worden nog zeker gedragen. Zo zijn er vrouwen in Europese jurk met hoofddoek, hetgeen palito wordt genoemd. Om de angisa goed te kunnen dragen wordt het haar op een speciale manier opgemaakt. Heeft een oudere vrouw te weinig haar, dan vouwt ze vaak eerst een doek om het hoofd. Hoe minder haar er onder een doek uitkwam, hoe netter de vrouw er uit zag. Heel bijzonder is de feestdracht met een hoofdbedekking van drie tot vier doeken, waardoor zes tot acht punten ontstaan. Bij verjaardagen dienen angisa's als decoratie tegen de muur, in manden (opgemaakt als bloemen: angisa ruiker of bobeti) of als souvenir werden en worden nog steeds mini angisa's meegegeven. Als groot eerbetoon werden ze ook wel uitgespreid op de grond als loper. Als er een nieuwe doek op de markt komt, wordt voor de naamgeving advies gezocht waarna de doek wordt geopend, d.w.z. gedoopt. Er zijn o.a. de volgende naamgevingen te onderscheiden: a. doeken die teruggaan op een belangrijk feit in het wereldgebeuren b. oranje doeken c. doeken die hun naam danken aan een gebeurtenis in de stad d. spreuken of gezegden e. antwoorddoeken, signaaldoeken Volgens R.D. Simons droegen tot slaaf gemaakte vrouwen uit Afrika alleen een pangi van blauwe stof die in Haarlem vervaardigd werd. Het bovenlijf was in het begin bloot. Derhalve ontwierpen de Hernhutters (volgens het verhaal) een kostuum voor de vrouwen. Zo ontstond de koto (1959:9-12). De hoofddoeken zijn populaire verzamelobjecten onder Afro-Surinaamse vrouwen. |
|||||||||||||||||||||||
Date |
before 1899 date QS:P571,+1899-00-00T00:00:00Z/7,P1326,+1899-00-00T00:00:00Z/9 |
|||||||||||||||||||||||
Dimensions | 65 cm (25.5 in) | |||||||||||||||||||||||
Collection |
institution QS:P195,Q17153751 |
|||||||||||||||||||||||
Accession number |
TM-A-6197b |
|||||||||||||||||||||||
Credit line |
Nederlands: Koninklijk Zoölogisch Genootschap Natura Artis Magistra |
|||||||||||||||||||||||
Notes |
Nederlands: Hoofddoek |
|||||||||||||||||||||||
Source/Photographer | View this image on the website of the Museum van Wereldculturen | |||||||||||||||||||||||
Permission (Reusing this file) |
|
Licensing
[edit]This file was provided to Wikimedia Commons by the Nationaal Museum van Wereldculturen as part of a cooperation project. The museum brings together the collections of the Tropenmuseum, Afrika Museum and the Museum of Ethnology. It exclusively provides images that are either made by its own staff, or that are otherwise free of copyright.
|
- You are free:
- to share – to copy, distribute and transmit the work
- to remix – to adapt the work
- Under the following conditions:
- attribution – You must give appropriate credit, provide a link to the license, and indicate if changes were made. You may do so in any reasonable manner, but not in any way that suggests the licensor endorses you or your use.
- share alike – If you remix, transform, or build upon the material, you must distribute your contributions under the same or compatible license as the original.
This file was uploaded to Wikimedia Commons in the context of the project The Netherlands and the world initiated by Wikimedia Nederland. This tag does not indicate the copyright status of the attached work. A normal copyright tag is still required. See Commons:Licensing. English | македонски | Nederlands | +/− |
File history
Click on a date/time to view the file as it appeared at that time.
Date/Time | Thumbnail | Dimensions | User | Comment | |
---|---|---|---|---|---|
current | 11:59, 7 March 2018 | 2,832 × 3,909 (839 KB) | MichellevanLanschot (talk | contribs) | pattypan 18.02 |
You cannot overwrite this file.
File usage on Commons
The following page uses this file:
Metadata
This file contains additional information such as Exif metadata which may have been added by the digital camera, scanner, or software program used to create or digitize it. If the file has been modified from its original state, some details such as the timestamp may not fully reflect those of the original file. The timestamp is only as accurate as the clock in the camera, and it may be completely wrong.
Camera manufacturer | NIKON CORPORATION |
---|---|
Camera model | NIKON D700 |
Exposure time | 1/100 sec (0.01) |
F-number | f/32 |
ISO speed rating | 100 |
Date and time of data generation | 12:24, 16 January 2018 |
Lens focal length | 60 mm |
Width | 2,832 px |
Height | 4,256 px |
Bits per component |
|
Pixel composition | RGB |
Orientation | Normal |
Number of components | 3 |
Horizontal resolution | 300 dpi |
Vertical resolution | 300 dpi |
Software used | Adobe Photoshop CC (Windows) |
File change date and time | 10:22, 22 January 2018 |
Exposure Program | Manual |
Exif version | 2.3 |
Date and time of digitizing | 12:24, 16 January 2018 |
APEX shutter speed | 6.643856 |
APEX aperture | 10 |
APEX exposure bias | 0 |
Maximum land aperture | 3 APEX (f/2.83) |
Metering mode | Pattern |
Light source | Unknown |
Flash | Flash did not fire |
DateTimeOriginal subseconds | 75 |
DateTimeDigitized subseconds | 75 |
Color space | sRGB |
Sensing method | One-chip color area sensor |
File source | Digital still camera |
Scene type | A directly photographed image |
Custom image processing | Normal process |
Exposure mode | Manual exposure |
White balance | Manual white balance |
Digital zoom ratio | 1 |
Focal length in 35 mm film | 60 mm |
Scene capture type | Standard |
Scene control | None |
Contrast | Normal |
Saturation | Normal |
Sharpness | Normal |
Subject distance range | Unknown |
Serial number of camera | 2053988 |
Lens used | 60.0 mm f/2.8 |
Date metadata was last modified | 11:22, 22 January 2018 |
Unique ID of original document | 58442886ABEB73C3824FC213ECB4797F |
IIM version | 4 |