File:MUZEUM IM. STANISŁAWA FISCHERA W BOCHNI, fot. M. Klag (MIK, 2001) (3487235136).jpg

III Małopolskie Dni Dziedzictwa Kulturowego, 15 -16 września 2001 r.

Bocheńskie Muzeum mieści się w dwuskrzydłowym, późnobarokowym gmachu. Jest to dawny klasztor Dominikanów i jeden z najcenniejszych obiektów zabytkowych Bochni. Dominikanie zamieszkiwali tutaj do czasu pożaru w 1751 r., z którego już klasztor się nie podźwignął. Został zlikwidowany w 1777 r., a obiekt przejęła austriacka administracja salinarna. Później, po gruntownej modernizacji, budynek stał się siedzibą starosty austriackiego (1783). Funkcje administracyjne pełnił aż do 1959 r. Muzeum zostało założone w 1959 r. przez Stanisława Fischera (1879-1967), badacza przeszłości Bochni i regionu, wybitnego kolekcjonera, fundatora i pierwszego kustosza Muzeum, a od 1975 r. jego patrona. Przy głównym wejściu do Muzeum znajduje się rzeźba założyciela, ufundowana w 1997 r. przez samorząd miasta Bochni. W galerii malarstwa artystów polskich XIX i XX w. trudno nie odnaleźć któregoś ze znanych artystów tego czasu. Obok dzieł Olgi Boznańskiej, Józefa Pankiewicza, Leona Wyczółkowskiego czy Włodzimierza Tetmajera można tu zobaczyć płótna Tadeusza Makowskiego, Jacka Malczewskiego i Wojciecha Weissa. Bogato reprezentowana jest twórczość miejscowych, bocheńskich artystów, m.in. Feliksa Hanusza, Ludwika Stasiaka, Ludwika Nemetza, Klementyny Mien, Stanisława Fischera. Niezwykle barwna kolekcja dawnej rzeźby i malarstwa ludowego (XVIII-XX) jest reprezentowana głównie przez twórców z Polski południowej. Są tu m.in. prace Jędrzeja Wowro z Gorzenia Dolnego, Józefa Janosa z Dębna Podhalańskiego, a także słynnego Nikifora Krynickiego. Obrazy malowane na płótnie, desce, papierze i szkle pochodzą z terenu Małopolski, Podhala, Spisza i Śląska. Najcenniejsze obiekty były prezentowane na wystawach polskiej sztuki ludowej w kraju i za granicą. Wielkim zaskoczeniem dla zwiedzających może być bogaty zbiór sztuki kultur pozaeuropejskich (Afryka, Azja, Ameryka Południowa, Polinezja): rzeźby wykonane z drewna oliwnego i sandałowego, hebanu i rogu krowy, murzyńska broń, malarstwo na jedwabiu, piękne hafty, rzeźby z laki i kości słoniowej. Dopełnieniem bogatych zbiorów Muzeum są judaika, pozostałe po licznie zamieszkującej kiedyś Bochnię i jej okolice społeczności żydowskiej, a także zbiory historyczne: archiwalia, mapy i plany, fotografie i pamiątki historyczne odnoszące się w większości do dziejów bocheńskiej kopalni soli.

---

Stanisław Fischer’s Museum in Bochnia

The Bochnia Museum is situated in a two-wing, late-baroque building, formerly Dominican monastery, and one of the most noteworthy historical monuments in Bochnia. Dominican friars had lived here until the fire in 1751, from which the monastery never really recovered. The monastery was officially liquidated in 1777, and the building taken over by the Austrian salt mine administration. Afterwards, following a thorough restoration, the building served as a seat of the Austrian governor, or starost (1783), and it performed various administrative functions until 1959. The museum was established in 1959 by Stanisław Fischer (1879-1967), a researcher of history of Bochnia and its region, cultural activist, outstanding collector, the founder and first custodian of the museum, and – since 1975 – its patron. His statue, funded in 1997 by Bochnia’s local authorities, stands by the main entrance to the Museum. Inside, the gallery of 19th and 20th-century Polish painting features most renowned artists of the period, including Olga Boznańska, Józef Pankiewicz, Leon Wyczółkowski, Włodzimierz Tetmajer, Tadeusz Makowski, Jacek Malczewski and Wojciech Weiss. Well represented are also local artists from Bochnia including Feliks Hanusz, Ludwik Stasiak, Ludwik Nemetz, Klementyna Mien, and Stanisław Fischer. A highly colourful collection of folk sculpture and painting (from 18th-20th centuries) contains mostly works by artists from Southern Poland. These include works by Jędrzej Wowro from Gorzeń Dolny, Józef Janos from Dębno Podhalańskie, and the famous Nikifor Krynicki (Epifaniusz Drowniak). Paintings on canvas, wood, paper, and glass come from Małopolska, Podhale, Spisz and Śląsk (Silesia). Many valuable objects have featured in Polish folk art exhibitions in Poland and abroad. It may come as a surprise to find here also a remarkable collection of art of non-European cultures of Africa, Asia, South America and Polynesia: sculptures in olive and sandalwood, in ebony and horn, paintings on silk, beautiful embroidery, as well as lacquer and ivory objects. A complementation of the museum collection are the Judaica, memento to the numerous Jewish community that once lived in Bochnia and its vicinity, as well as historical archives: maps and plans, photographs and other objects, many of which tell the tale of Bochnia Salt Mine.