File:PMa 000808 B Gent StB.jpg

English: Sint-Baafskathedraal, Gent, Oost-Vlaanderen, Belgium. Cathedral collections. Reliquary of Saint Macharius. Hugo de la Vigne. 1616. Detail. Inv nr 562. . Hugo de la Vigne. pmrmaeyaert@gmail.com. www.pmrmaeyaert.eu; www.polmayer.com. © Paul M.R. Maeyaert; pmrmaeyaert@gmail.com. Original colour transparency 4x5. Ca 1995. . Cultural heritage; Cultural heritage|Monuments|Cathedral; Cultural heritage|Techniques|Silversmithing metalsmithing jewelry; Europe|Belgium; Europe|Belgium|Oost-Vlaanderen; Europe|Belgium|Oost-Vlaanderen|Gent; Europe|Belgium|Oost-Vlaanderen|Gent|Sint-Baafskathedraal. . Inv 562; RELIEKSCHRIJN van Sint-Macharius 1616; 75 cm x; 97 cm x 51 cm. Vier liggende leeuwen (verguld koper) dragen het; rechthoekig zilveren schrijn (68,s cm X 84 cm X 38,s cm) dat door; twaalf Corintische zuiltjes geflankeerd is : twee op elke hoek, en twee; aan weerszijden van de nissen in de langswanden, tussen de gedreven; reliëfs ; basementrand met symmetrisch aangelegde voluten en loofwerk;; kroonlijst met vruchtenfestoenen en cherubs; kruisdak met; bladvoluten en cherubs ; een vaasje boven elk zuiltje ; opengewerkte; noklijst; dakruitertje in de vorm van open lantaarn.; De historiën :; a) Een zieke knielt v66r het altaar en houdt een doek in de handen :; LEPROSUS CURATUR EIUS SUDARIO, een leproos wordt genezen door; zijn zweetdoek. Tegen de architektonische achtergrond : Machariua,; voorgesteld als kanunnik met baret, deelt brood uit aan een groep; gebrekkigen en zieken: AB EIUS MANIBUS CIBUM ACCIPIENTES REVALESCUNT,; wie uit zijn handen voedsel ontvangen worden opnieuw gezond.; b) Macharius, als pelgrim, en zijn gezellen worden aangehouden; door soldaten en ruiters : VIM EI INFERENTES PARENTUM NUNCIJ; EXCÖËCANTUdeR b, oden van zijn verwanten die hem geweld aandoen; worden in de ban geslagen. Inderdaad, zij worden door de bliksemstralen; uit de wolken getroffen. Op de achtergrond, Macharius v66r; een brandende stad : IGNEM MECHLINIAE SIGNO CRUCIS COMPESCIT,; hij bedwingt het vuur te Mechelen door het teken des kruises.; c) Macharius als pelgrim, met stralenkrans om het hoofd, verheft; zijn kruisstaf tegen een groep soldaten terwijl hij een achter hem; knielende man beschermt : CRUCEM OPPONENS TELIS HOSTIUM REUM; LIBERATh,e t kruis stellend tegen de wapenen van de vijand verlost; hij een beschuldigde. Landschapsachtergrond met bomen, gebouwen,; rotsen en water.; d) Begrafenis van de H. Macharius te Gent in 1012. SANCTUS MACARIUS; PESTE MORITUR, de H. Macharius sterft van de pest; CERTATIM; SINGULI SE INGERUNT UT VEL EXTREMUM FERETRI TENEANT, de lieden; dringen om strijd vooruit om het uiteinde van de draagbaar te kunnen; vasthouden.; Achter de lijkstoet ziet men een met paarden bespannen kar die door; de stad rijdt om lijken en kisten te verzamelen.; In de achtergrond, nog een gebeurtenis uit Macharius' leven, knielend; vó6r een stad : CAMERACI SORES ECCLESIAE ORANTI DIVINITUB APERIUNTUR,; de deuren van de kerk van Kamerijk worden voor de biddende; op wonderbare wijze geopend.; Op de nis tussen a en b: de H. Waldetrudis, als abdis, met haar twee; dochters, de HH. Aldetrudis en Madelberta, de ene met biddend; gevouwen handen, de andere met open boek. In het puntgeveltje; boven de nis : wapenschild van het kapittel van Mons, gemerkt :; 16 I 6, CAPITULUM sTAWE ALDETRUDIS.; In de nis tussen c en d : de H. Germanus, bisschop, met open boek; en twee sleutels. In het puntgeveltje boven de nis het geëmailleerd; schild van het kapittel van Mons, gemerkt : 1616 CAPITULUM 8; GERMANI.; In de ene smalle gevel, in een rondbogig afgedekte nis, het beeld; van de H. Bavo, als edelman, zijn kroon op de rechterhand en het; zwaard in zijn linker, zijn wapenhandschoenen met de voet vertredend.; Onder de nis, het schild van het Gents kapittel, de feniks; met devies GODT DOET MEER en datum 1616; in de puntgevel het; wapenschild met poortgebouw van de stad Mons.; In de andere smalle gevel : de H. Macharius als bisschop, met dubbele; kruisstaf en zijn hart met drie nagelen in de hand. Onder de nis, het; wapenschild van Frans van der Burcht, ge bisschop van Gent, datum; 1616 en devies : VNITAS LIBERTATIS ARX; in de puntgevel, nogmaals; het wapen van Mons.; Op de snede van de bodemplaat : PESTEM MONTIBUS HANNONIA; CRUDELITER SAVIENTEM ANNO I 6 I 5 BEATUS MACARIUS // GANDAVO; MISSUS SEDAT VINCIT // VICTOREM CLERUS SENATUS POPULUS QUE IN; HANC THECAM ARGENTEAM REPOSITUM // CUM GAUDIO REMITTUNT; AO 1616. De pest, die te Mons in Henegouwen vreselijk woedt in het; jaar 1615, wordt door de Heilige Macharius, gestuurd uit Gent,; bedaard en overwonnen. Clerus, magistraat en volk plaatsen de; overwinnaar opnieuw met vreugde in dit zilveren schrijn in het jaar; 1616.; Het schrijn draagt driemaal het signatuur van de maker : op reliëf; a) : HUGO DE LA VIGNE MONTENSIO INVENIT ET FECIT; op reliëf b) :; in Griekse letters : FAICT A MONS PAR UGO DELA VIGNE ; eveneens in; Griekse letters op het boek van de H. Germanus.; Keurstempels van Mons, R voor 1616 en meesterteken van Hugo; DE LA VIGNE : ten minste 14 maal (acht op bodemplaat, een op e&; reliëf en twee op dak).; Uit het randschrift en de signaturen blijkt dat het schrijn te Mons; werd vervaardigd door Hugo de la Vigne, uit dank voor de ontlening; van de relieken van de H. Macharius en het einde van de pestepidemie.; Een aantal persoonlijke betrekkingen tussen de kapittels van Gent; en Mons kunnen de ontlening van de relieken verklaren. Ch. Ph. de; Rodoan was terzelfder tijd proost van het kapittel te Mons en deken; van het kapittel te Gent (Hellin, 103). Bisschop van der Burch bezat; een kanonikaat in S. Waudru (Hellin, 34) en zijn benoeming tot; aartsbisschop van Kamerijk (vakatuur in I 6 I 5) is misschien niet; vreemd aan het hele geval. Overigens ontvangt Hugo de la Vigne; ook een gratifìkatie van het Gentse kapittel. Een model van de Gentse; heiligen Bavo en Macharius was naar Mons gezonden (Rekening; S. Machariuskapel 1616-1619 fol. 12 en 22 volgens Nota's VW).; De zilveren kroon nr. 572 werd in 1714 boven op het lantaarntje; geplaatst en pas in jongere tijden daarvan verwijderd, na 1857; (Kervyn), mogelijk in 1867 wanneer, ter gelegenheid van het 700-; jarig jubileum van de verheffing der relieken, het schrijn in een neogotisch; omhulsel werd geplaatst.; KERVYN1, 58, 161 en 322; ~~ESSAGER1, 859, 478-483; L. DEVILLERL4B ,C h; de Saint-Macaire, in Annales cercle archéologique Mons, I1 (1859)~p . 275-1801; DE POTTER, 407-409; CROOY8, 8, nr. 6.; Tent. Mechelen, 1864 nr. 485; Brussel, 1910, nr. 462; Gent, 1936, nr. 25; 1956,; nr. 325.; Inventaris van het Kunstpatrimonium van Oost-Vlaanderen, V: Sint-Baafskathedraal, Gent; door Dr Elisabeth Dhaenens, 1965. . . Ref: PMa_000808_B_Gent_StB.jpg.