Turkish subtitles for clip: File:ESOcast 87.webm
Jump to navigation
Jump to search
1 00:00:03,951 --> 00:00:06,865 Güneş Sistemi'ne en yakın yıldızda 2 00:00:07,035 --> 00:00:08,474 bir gezegen bulmayı amaçlayan 3 00:00:08,474 --> 00:00:11,594 Pale Red Dot projesinin 4 00:00:11,747 --> 00:00:13,693 sonuçları açıklandı. 5 00:00:14,420 --> 00:00:16,766 Astronomlar Proxima Centauri etrafında 6 00:00:16,766 --> 00:00:20,231 dolanan bir gezegene dair ciddi kanıt buldular. 7 00:00:21,063 --> 00:00:24,812 Bu yabancı gezegen Güneş Sistemi'ne en yakın 8 00:00:24,812 --> 00:00:27,759 yaşam barındırabilecek yer! 9 00:00:32,388 --> 00:00:34,784 Bu ESOcast! 10 00:00:34,796 --> 00:00:38,570 Avrupa Güney Gözlemevi ESO'nun 11 00:00:38,963 --> 00:00:41,795 perde arkasındaki ileri teknoloji bilim ve yaşam. 12 00:00:53,800 --> 00:00:56,510 Başka dünyalar arayışı tarih boyunca 13 00:00:56,510 --> 00:00:58,879 hayallerimizi tutsak etti. 14 00:00:59,567 --> 00:01:02,379 Ancak son zamanlarda elde ettiğimiz aletler sayesinde 15 00:01:02,379 --> 00:01:06,023 Güneş Sistemi dışındaki dünyaları belirleyebiliyoruz. 16 00:01:07,608 --> 00:01:11,025 Bu Güneş Sistemi dışındaki gezegenler, veya öte-gezegenler, 17 00:01:11,025 --> 00:01:14,576 25 yıl öncesine kadar belirlenemiyordu. 18 00:01:15,281 --> 00:01:19,273 Bugün, teleskop teknolojisindeki gelişmeler sayesinde, 19 00:01:19,273 --> 00:01:23,118 astronomlar 3000'in üzerinde öte-gezegen belirledi. 20 00:01:23,538 --> 00:01:25,505 Ve Pale Red Dot projesinin arkasındaki 21 00:01:25,505 --> 00:01:27,408 bilim insanları 22 00:01:27,538 --> 00:01:30,242 milat niteliğinde bir keşfe imza attılar. 23 00:01:31,037 --> 00:01:33,629 Proxima Centauri etrafında dolanan 24 00:01:33,629 --> 00:01:38,175 muhtemelen yaşam barındırabilecek 25 00:01:38,475 --> 00:01:41,460 Güneş Sistemi'ne en yakın öte-gezegeni belirlediler. 26 00:01:44,417 --> 00:01:46,476 ESO'nun 3.6 metrelik La Silla/Şili'de yer alan 27 00:01:46,476 --> 00:01:50,914 teleskobu üzerine takılı HARPS tayfölçerini kullanarak 28 00:01:50,950 --> 00:01:55,000 astronomlar 2016'nın ilk yarısı boyunca 29 00:01:55,000 --> 00:01:57,905 etrafında dolanan bir gezegenin etkisiyle minicik 30 00:01:58,143 --> 00:02:02,195 ileri-geri salınım yapan bir yıldızı gözlediler. 31 00:02:06,000 --> 00:02:08,400 Bir gezegenin varlığına işaret eden, 32 00:02:08,400 --> 00:02:10,105 ancak sonuçsuz kalmış 33 00:02:10,105 --> 00:02:12,600 geçmiş 16 yıllık gözlemi 34 00:02:12,600 --> 00:02:14,271 oluşturmaya çalışıyorlardı. 35 00:02:15,327 --> 00:02:17,506 Dünya çevresinde birbirine bağlı teleskoplardan 36 00:02:17,506 --> 00:02:20,165 elde edilen veriyi önceki verilerle birleştirerek 37 00:02:20,250 --> 00:02:22,219 yabancı bir dünyanın 38 00:02:22,219 --> 00:02:24,692 varlığını kanıtladılar. 39 00:02:25,608 --> 00:02:29,920 Bulunan öte-gezegen Dünya'dan en az 1.3 kez daha büyük kütleli 40 00:02:30,116 --> 00:02:35,248 ve yıldızı Proxima Centauri'yi 11.2 günde bir turluyor. 41 00:02:36,833 --> 00:02:40,843 Diğer yandan, bu öte-gezegeni belirlemek hiçte kolay değildi. 42 00:02:41,400 --> 00:02:43,834 Proxima Centauri gibi kırmızı cüceler 43 00:02:43,834 --> 00:02:46,610 fışkırmalar gösterebilen aktif yıldızlardır 44 00:02:46,820 --> 00:02:48,627 ve öte-gezegenin varlığını taklit eden 45 00:02:48,627 --> 00:02:50,779 değişimler gösterebilirler. 46 00:02:51,602 --> 00:02:53,885 Bu tarz karmaşıklığı ortadan kaldırmak için 47 00:02:54,295 --> 00:02:57,531 proje takımı yanlış bir tanımlama yapmamak için 48 00:02:57,531 --> 00:02:59,491 teleskop ağını kullanarak 49 00:02:59,491 --> 00:03:04,179 dikkatli bir şekilde yıldızın ışık değişimini gözlediler. 50 00:03:07,782 --> 00:03:11,037 Belki de bu araştırmanın en ilgi çekici yanı 51 00:03:11,100 --> 00:03:14,365 bulunan öte-gezegenin, Proxima b, 52 00:03:14,601 --> 00:03:18,158 yıldız etrafında yaşanabilir bir bölgede yer alması. 53 00:03:19,008 --> 00:03:21,817 Bu öte-gezegenin yüzeyinde 54 00:03:21,817 --> 00:03:23,318 sıvı suyun bulunabileceği anlamına geliyor. 55 00:03:24,585 --> 00:03:27,797 Eğer yıldızına biraz daha yakın olsaydı, 56 00:03:27,797 --> 00:03:29,709 yıldızdan gelen ısı su kaynayıp buharlaştırırdı. 57 00:03:30,306 --> 00:03:32,083 Ve eğer biraz daha uzakta olsaydı, 58 00:03:32,083 --> 00:03:35,009 öte-gezegendeki su buz kesilirdi. 59 00:03:35,876 --> 00:03:39,402 Su bildiğimiz anlamda bir yaşam için vazgeçilmez olduğundan 60 00:03:39,744 --> 00:03:43,429 bu keşif Proxima b'yi 61 00:03:43,429 --> 00:03:46,006 Dünya'ya en yakın hayat barındırabilecek öte-gezegen yapıyor. 62 00:03:48,251 --> 00:03:51,820 Fakat, Proxima b'yi belirlemeyi zorlaştıran 63 00:03:51,820 --> 00:03:53,566 yıldız etkinliği 64 00:03:53,566 --> 00:03:57,790 öte-gezegende yaşamı imkansız da kılabilir- 65 00:03:58,505 --> 00:04:00,709 gezegenin yüzeyi yüksek derece 66 00:04:00,709 --> 00:04:04,289 morötesi ve X-ışını bombardımanına maruz kalır. 67 00:04:04,592 --> 00:04:06,231 Ayrıca, öte-gezegen Proxima Centauri'ye 68 00:04:06,231 --> 00:04:08,952 çok yakın bir konumda bulunuyor. 69 00:04:08,952 --> 00:04:12,233 Dünya-Güneş mesafesinin sadece %5'i. 70 00:04:12,265 --> 00:04:15,612 Yıldızına bu kadar yakın olan bir gezegenin 71 00:04:15,612 --> 00:04:18,967 yaşam barındırabilmesi hala bir tartışma konusu. 72 00:04:28,116 --> 00:04:30,781 Proxima b'nin Dünya'ya yakınlığı 73 00:04:30,781 --> 00:04:33,098 öte-gezegeni Dünya dışı yaşam arayışında 74 00:04:33,098 --> 00:04:35,993 cezbedici bir hedef haline getiriyor. 75 00:04:37,025 --> 00:04:39,552 Astronomlar, Evren'in başka bir yerinde 76 00:04:39,552 --> 00:04:40,479 hayat bulma ümidiyle 77 00:04:40,479 --> 00:04:44,229 ESO'nun Aşırı Derece Büyük Teleskobu (EELT) 78 00:04:44,317 --> 00:04:45,771 gibi gelecek nesil teleskopları kullanarak 79 00:04:45,771 --> 00:04:48,173 bu büyüleyici yabancı Dünya'nın 80 00:04:48,173 --> 00:04:51,033 yoğun bir araştırmasını 81 00:04:51,033 --> 00:04:53,376 yapacaklar. 82 00:04:53,939 --> 00:04:57,686 Ve eğer yıldızlararası araştırmalar gerçeklik halini alırsa 83 00:04:58,289 --> 00:05:01,984 araştırmalarda Proxima b ilk durak olabilir. 84 00:05:06,791 --> 00:05:09,235 Öte-gezegenler hakkındaki bilgilerimiz 85 00:05:09,235 --> 00:05:12,590 son 25 yılda çok büyük bir artış gösterdi. 86 00:05:13,348 --> 00:05:14,800 Bu keşif ve 87 00:05:14,939 --> 00:05:18,259 ESO'nun yeni nesil teleskoplarının gücüyle 88 00:05:18,260 --> 00:05:20,619 insanlık tarihi boyunca sorduğumuz o soruya 89 00:05:20,619 --> 00:05:23,355 belki bir yanıt bulacağız - 90 00:05:23,539 --> 00:05:25,246 Yalnız mıyız? 91 00:05:44,387 --> 00:05:49,571 Translated by Dr. Selcuk Topal, @astronomTurk