User talk:JopkeB/Stappenplan voor het opnemen van foto's in WikimediaCommons

Hoi Jopke en Elly,

Mooie gebruiksaanwijzing hoor! Een kleine opmerking: {OTRS pending}={subst:OP}. Het zijn dezelfde sjablonen, en 2 keer eenzelfde sjabloon invoegen kan weer tot problemen leiden als er na akkoord slechts eentje wordt weggehaald, omdat men hem over het hoofd ziet. Ik heb geen voorkeur voor de een of ander: aubst-en betekent dat de code uit het sjabloon wordt omgezet in een tekst, na het opslaan. Maar verder heeft het precies dezelfde functie voor zover ik weet. Ciell (talk) 20:52, 25 May 2020 (UTC)

Dank voor de tip. Ik was er al niet zeker over, dus ik heb de tweede ({OTRS pending}) verwijderd. JopkeB (talk) 14:43, 26 May 2020 (UTC)

unknown|author

Hi,

Let op dat je dit sjabloon spaarzaam mag gebruiken. Het is geen kwestie van "ik weet het niet", maar: "Ik heb mensen gebeld en gemaild en het nagevraagd, maar werkelijk niemand heeft een idee wie dit was. Het is niet vastgelegd." Je moet er wel echt onderzoek naar hebben gedaan: als enkel de naam er niet bij vermeld staat, is niet voldoende. Ciell (talk) 17:25, 28 October 2020 (UTC)

Beste @Ciell: Dank voor de toelichting. Dit wist ik niet, van dat sjabloon. Een week geleden had ik zo'n 50 foto's in één keer ge-upload en bij Auteur Onbekend ingevuld, dus in het Nederlands. Het systeem heeft er toen automatisch het sjabloon van gemaakt (dus van de Nederlandse tekst). Hierdoor dacht ik dat dat zo hoorde, vandaar dat ik het in het Stappenplan had opgenomen. Ik heb deze wijziging inmiddels teruggedraaid. Overigens had ik voor deze foto's nog expliciet bij het betreffende archief opgevraagd of er misschien toch nog een fotograaf op de achterkant of bij de handmatige beschrijving bekend was, wat niet zo was. JopkeB (talk) 09:36, 30 October 2020 (UTC)

Hi @JopkeB: , heb je enig idee of het archief moeite heeft gedaan om de namen van de fotografen te achterhalen? Voor hun geldt deze inspanningsverplichting net zo goed, ook zij kunnen de afbeeldingen niet zomaar vogelvrij verklaren. Ciell (talk) 09:46, 30 October 2020 (UTC)

Beste @Ciell: . Dit is problematisch bij deze fotocollectie. Hij is in de jaren 80 opgebouwd bij de Gemeente Spijkenisse (nu Nissewaard), waarbij de namen van de fotografen niet altijd zijn vermeld, en de auteursrechten niet formeel zijn geregeld. Degenen die de foto's afstonden, wisten destijds dat die in het foto-archief zouden worden opgenomen en dus gebruikt konden worden. Degene die de collectie heeft opgebouwd, is in de jaren '90 overleden en niet opgevolgd. Daarna is de (fysieke) collectie door de Gemeente overgedragen aan het Streekarchief Voorne-Putten, zoals hij was. Ik begrijp dat het voor het Streekarchief geen doen meer is om van deze foto's nu nog, dus 30-40 jaar later en (ruim) 70 jaar nadat ze zijn genomen, de fotografen te achterhalen als die niet bij de foto's zijn vermeld. De moeite die gedaan is, is kijken of er bij de fysieke foto in het archief meer informatie is vermeld dan op de website staat. Voor enkele foto's was dit inderdaad zo en die heb ik niet opgenomen. Ik zie niet in, wat ze meer zouden kunnen doen. JopkeB (talk) 18:03, 30 October 2020 (UTC)

Beste JopkeB, ik las dit overleg. Zonder precies te weten over welke foto's het gaat, hieronder hoe ik het zie met "verweesde werken", dat zijn werken, dus ook foto's, waarvan niet bekend is wie ze gemaakt heeft. Op internet is er in het algemeen veel over te vinden. Voor commons zijn denk ik de volgende van belang, dit is althans de aanpak die ik volg:

• Foto's die meer 120 jaar oud zijn en waarvan de auteur niet bekend is. Hierover is ooit op Commons gestemd, zie Commons:Village_pump/Copyright/Archive/2017/03#Cut-off_date_for_the_PD-old_template. Deze kunnen geplaatst worden, omdat 120 jaar na de opname veilig kan worden aangenomen dat de maker meer dan 70 jaar overleden is, waardoor de foto in het publiek domein valt. Hiervoor wordt het sjabloon Template:PD-old-assumed gebruikt.
• Foto's die meer dan 70 jaar geleden gepubliceerd zijn (dus openbaar gemaakt), zonder vermelding van de naam van de fotograaf. Daarvoor moet je moeite doen of je de fotograaf kan vinden, bijv. als er een rectificatie is geweest. Hiervoor gebruik je het sjabloon Template:PD-anon-70-EU. Dit volgt uit wetgeving, in Nederland Auteurswet artikel 38 lid 1. Voor veel foto's uit bijv. Delpher (oude krantenfoto's) zal dit gelden. Maar wel goed zoeken of je de naam toch nog kan vinden.
• Voor andere foto's, die bijvoorbeeld zijn opgenomen in archieven, privé fotoalbums, aan de muur hangen in een museum, recent openbaar gemaakt op een websites etc, kortom anonieme foto's die tussen 70 en 120 jaar oud zijn en niet meer dan 70 jaar geleden gepubliceerd, geldt dat er nog auteursrecht op rust. Die kunnen dus helaas niet gebruikt worden. Helaas, want ik vind het persoonlijk erg jammer, en je zou er waarschijnlijk niemand schade mee berokkenen om ze toch te publiceren, maar het mag niet. Zeker niet op Commons, waar zoveel kans is op hergebruik. Op een eigen website zou je het risico wel kunnen nemen.

Het Template:Unknown zie ik als een sjabloon ter informatie, voor dat iets dat onbekend is. Het komt niet in de plaats van een sjabloon voor de auteursrechten. Het voordeel van het gebruik van dat template is dat het automatisch naar andere talen wordt vertaald, dus dat een Nederlands woord als "onbekend" ook leesbaar wordt voor mensen die onze taal niet machtig zijn (en dat zijn er heel erg veel uiteraard).

Hoop dat dit wat bijdraagt. Met hartelijke groet, Elly (talk) 10:59, 8 November 2020 (UTC)

Beste @Ellywa: , De eerste twee regels kende ik. Voor foto's die ouder dan 70 jaar zijn, maar nooit eerder gepubliceerd werden, ging ik er altijd van uit dat daarvoor dezelfde regels gelden als waren zij gepubliceerd rondom de opnamedatum. Ik ben hier niet blij mee. Ik snap het ook niet: waarom zouden deze verschillen bestaan? Heb je hier een bron voor? Bovendien: voor de door mij gepubliceerde foto's geldt dat ze alle zijn geschonken aan een archief met het doel ze te gebruiken. Het lijkt mij dan ook niet in de geest van de schenkers (makers/fotografen of hun erfgenamen/rechtsopvolgers) om ze nog 50 extra jaren weinig gebruikt te laten liggen. JopkeB (talk) 09:45, 13 November 2020 (UTC)

Beste Jopke, niemand is hier blij mee behalve misschien een organisatie als Pictoright. Er is veel gelobbyt over verweesde werken, maar zonder resultaat. Voor de bron zie de link naar auteurswet en de tekst op het sjabloon of stel je vraag in het Engels in de Village Pump als je een toelichting op het beleid op Commons van iemand anders wil horen... met vriendelijke groet, Elly (talk) 16:30, 13 November 2020 (UTC)

Omdat de verschillende wetten hier niet duidelijk over zijn, laat staan dat ze onderling met elkaar in overeenstemming zijn (zo hebben ik me laten vertellen: ik ben geen jurist), heeft de gemeenschap van Wikimedia Commons gekozen om hier het voorzichtigheidsprincipe te laten gelden en vanuit dat principe is overeengekomen dat de grens ligt bij 120 jaar na de vermoedelijke creatiedatum. Laat de fotograaf eens 20 zijn geweest destijds, en nog 50 jaar geleefd hebben + 70 jaar na zijn/haar overlijden. De grens is daarmee (vrij arbitrair wel) bij 120 jaar gelegd, maar dus wel per gemeenschapsbeslissing. Het is voor zover ik weet geen wettelijke regel, maar Commons-beleid. Ciell (talk) 23:22, 13 November 2020 (UTC)

Mogelijke uitweg

Beste @Ellywa: en @Ciell: : Om hiervoor een uitweg te vinden èn omdat ik niet kon geloven dat er zo'n groot verschil zit tussen de vervaltermijnen van het auteursrecht op verweesde foto's die wel en niet gepubliceerd zijn, ben ik (ook geen jurist, maar wel in een grijs verleden keuzevak inleiding in het civiele recht gevolgd, wat nu weer eens van pas komt) verder gaan zoeken. In de Auteurswet blijkt er gelukkig toch aan gedacht te zijn:

• Artikel 16o is speciaal in het leven geroepen om verweesde werken te kunnen publiceren, zie Memorie van toelichting bij kamerstuk 33 892. Dit mag o.a. gedaan worden door archieven. Art. 16o, lid 3 vermeldt dat dit mag "indien het werk met toestemming van de rechthebbende in de ... bedoelde verzameling [van het archief] is opgenomen en redelijkerwijs aannemelijk is dat de rechthebbende zich niet tegen de reproductie en beschikbaarstelling zou verzetten." Art. 16r regelt dat dit online mag gebeuren (mijn interpretatie).

• Mijn conclusie uit artikel 39: van werken die niet eerder zijn gepubliceerd en waarvan de maker niet bekend is, vervalt het auteursrecht 70 jaren na totstandkoming.

• Artikel 45o regelt dat degene die een niet eerder uitgegeven werk voor de eerste maal rechtmatig openbaar maakt na het verstrijken van het auteursrecht, het auteursrecht verwerft voor de eerstkomende 25 jaar.

Mijn conclusies uit bovenstaande:

1. dat het Streekarchief verweesde foto's rechtmatig publiceert (volgt uit art. 16o en 16r)
2. dat het Streekarchief gedurende 25 jaar het auteursrecht bezit voor verweesde foto's van 70 jaar en ouder die hij voor de eerste keer openbaar maakte (op zijn website of anderszins), te rekenen vanaf de datum van publicatie (art. 45o)
3. dat dit in ieder geval geldt voor verweesde foto's die aan het Streekarchief zijn geschonken door particulieren
4. dat verweesde foto's die ouder zijn dan 70 jaar in Commons kunnen worden opgenomen als het Streekarchief, als rechthebbende, hiervoor een licentie-verklaring afgeeft, onderhands of op de website, en dat een onderhandse verklaring als OTRS-verklaring wordt opgenomen bij de betreffende foto's
5. dat ik bij het Streekarchief een dergelijke verklaring dien op te vragen, op te sturen naar OTRS en dat die verklaring dan op de reguliere manier wordt opgenomen in de door mij gepubliceerde files van de verweesde foto's die tussen de 70 en 120 jaar oud zijn. (Ik zal dan gelijk de door jullie ingebrachte bezwaren van het verplichte zorgvuldige onderzoek naar de makers van deze foto's aankaarten, hoewel ik persoonlijk vind dat het zoveel jaren na dato niet meer redelijk en billijk is om dit voor dergelijke foto's van een archief te vergen. Bovendien zal ik deze foto's dan opnemen in een tijdelijke categorie zodat het voor jullie gemakkelijk is om de OTRS-licentie op te nemen.)

Gaan jullie akkoord met mijn conclusies? JopkeB (talk) 07:37, 19 November 2020 (UTC)

Nee. Bijv. bij nr 3. Stel ik geef een willekeurige, familiefoto uit 1930 uit een oud fotoalbum aan het archief, een foto waarvan ik de fotograaf niet ken. Dan komt het auteursrecht van de foto niet in handen van het archief, ook al teken ik een document dat ik de foto afsta. De fysieke foto is dan wel van mij, vervolgens van het archief, maar het auteursrecht niet. Dat auteursrecht is niet van mij en dus ook niet van het archief. Ik heb het uitgelegd zoals ik het kan uitleggen, meer kan ik niet. Je loopt het risico dat je foto's verwijderd worden als je die op deze basis gaat uploaden. Als je mij niet geloven kan, probeer het dan elders op Commons. Of lees hier wat Arnoud Engelfriet schrijft, over wat wél mag met verweesde werken: https://blog.iusmentis.com/2014/10/30/verweesde-werken-onder-voorwaarden-te-gebruiken-zonder-toestemming/ . En dat is dus niet, overal publiceren waar je maar wil, zoals we dat hier nastreven. Groeten van Elly (talk) 17:04, 19 November 2020 (UTC)